به گزارش شبکه خبری هزاره سوم از آیت الله بهجت پرسیده شد این که شنیده می شود کارهای خیر و اعمال صالح توفیق الهی می خواهد یعنی چه و آیا این موضوع با اختیار منافاتی ندارد؟ ایشان در پاسخ فرمودند:«اگر توفیق و دستگیری خدا نباشد، مگر کارهای اختیاری انسان انجام می شود؟ باید دستگیری و توفیق از ناحیه خدا باشد تا با اعمال اختیار و اراده از ناحیه بنده، کارهای اختیاری انجام شود. تازه انجام افعال اختیاری مشروط به بقای حیات و صحت و نبود موانع است.
به طور مثال برای انجام نماز باید بنده ساجد و... باشد و عنوان سجود به قیام مبدل شود و شخص قائم، راکع و ساجد شود، این ها همه از او و به سوی اوست؛ زیرا وجود و ایجاد تا چه رسد به حرکات و سکنات به اوست، چنان که می فرماید: «مارمیت اذ رمیت ولکن ا... رمی» (آن هنگام که سنگریزه ها را پرتاب کردی این تو نبودی که انداختی، بلکه خدا انداخت.) ما همین اندازه می دانیم که خداوند امر فرموده و نهی کرده و ما در فعل و ترک مضطر نیستیم و همین مصحح عقوبت است و نیز با وجدان ثابت می شود که خود را در مورد تکلیف فاعل مایشاء و مختار و خالق فعل می دانیم. انسان فاعل ما به است نه فاعل ما منه(یعنی زمینه ساز فاعل حقیقی است نه فاعل حقیقی و ایجادی).
:پی نوشت
کتاب «پرسش های شما و پاسخ های آیت ا... بهجت»- ص۱۲۰