بعد از روی کارآمدن دولت تدبیر و امید فضای جدیدی در بحث مذاکرات هسته ای کشورمان به وجود آمد و البته بعد از ماموریت رئیس جمهور به وزارت خارجه برای پیگیری مذاکرات هسته‌ای این مسئله با فضایی جدید رو به رو شد.
تیم مذاکره کننده کشورمان در جریان چند دور مذاکرات بالاخره به یک توافق با طرف مقابل دست پیدا کرد و از این اینجا بود که باب جدیدی در مذاکرات هسته ای باز شد.
بعد از انتشار مفاد قطعنامه ژنو موافقان و مخالفان نظرات خود را در رابطه با این توافق مطرح کردند. مخالفان توافق نامه نامتوازن بودن امتیازات داده شده و گرفته شده را مهم‌ترین دلیل مخالفت خود عنوان می‌کنند و موافقان توافق ژنو هم با برشمردن نقاط مثبت به دفاع از آن می‌پردازند.
به هر صورت نکته ای که هم منتقدان و هم موافقان برآن تاکید دارند این است که باید از تیم مذاکره کننده و همچنین دستاوردهای هسته‌ای حمایت کرد.
البته رئیس جمهور در سخنانی اعلام کرده که منتقدان توافق نامه ژنو افراد کم سواد هستند در حالیکه اکثر قریب به اتفاق منتقدان این توافق نامه با بیان دلایل علمی به نقد آن پرداختند و حتی بسیاری از آنان جزء اساتید دانشگاه به شمار می‌آیند.
در همین رابطه از سید عباس عراقچی معاون امور حقوقی و بین المللی وزارت خارجه خواستیم تا به شبهات مطرح در مورد توافق ژنو پاسخ دهد.
عراقچی از اعضای تیم مذاکره کننده ایران با ۵+۱ در موضوع هسته ای ، سخنگوی سابق وزارت خارجه، معاون سابق وزیر خارجه در امور آسیا و اقیانوسیه و سفیر سابق ایران در توکیو است.
آنچه در ادامه می‌آید مشروح گفت‌وگوی ما با عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان است:
سید عباس عراقچی، در پاسخ به این سوال که چرا در توافقنامه ژنو به حق غنی سازی ایران اشاره ای نشده است، اظهار داشت: غنی سازی حق مسلم ماست و ما نیازی نداریم که این حق را به رسمیت بشناسند؛ حق غنی سازی ما متوقف بر اجازه کسی نیست.
وی ضمن اشاره به بیانات رهبر انقلاب در سال ۸۴ افزود: این حق ذاتی و غیرقابل سلب ماست و مقررات بین‌المللی و NPT آن را به رسمیت شناخته اند. مقام معظم رهبری هم فرموده اند “برخی دولت‌های غربی حق استفاده ایران از انرژی هسته‌ای را به رسمیت شناخته اند، به رسمیت شناختن این حق مسلم و قانونی امتیازی ظاهری و پوچ و بی‌معناست؛ چرا که این حق در معاهدات جهانی به رسمیت شناخته شده و برای استفاده از آن نیازی به اروپایی‌ها برای به رسمیت شناختن آن نداریم.” (۱۸ /۱۲ /۱۳۸۴ دیدار با خبرگان)
*قرار نیست حق غنی سازی ایران را آمریکا بدهد
عراقچی بیان داشت: بنابراین قرار نیست این حق را از ۵+۱ یا آمریکا درخواست کنیم که اگر چنین باشد این یک توهین به ملت ایران است که حق غنی‌سازی خود را از کسی درخواست کنیم. پس تاکنون دعوا بر سر “اجرای این حق” بوده، که ما این حق را اجرا کرده و از آن استفاده کنیم و آنها نیز به این موضوع احترام گذاشته و قبول کنند که ایران حق خودش را اجرا کند، مخالفت نکنند، تحریم نگذارند و با حق ایران معارضه نکنند. دعوای ده ساله ایران و طرف‌های مقابل در واقع این بوده است.
معاون وزیر امور خارجه کشور ضمن طرح این سوال که « آیا در توافق ژنو این اتفاق افتاده یا خیر؟» افزود: توافق ژنو می‌گوید ایران از حق خودش براساس مفاد NPT کاملاً بهره‌مند شود؛ سپس می‌گوید غنی‌سازی ایران در گام اول در حد ۳.۵ درصد ادامه پیدا خواهد کرد.
عراقچی گفت: در این توافقنامه آمده است که آنها موظفند تحریم‌های جدیدتری نگذارند و تحریم‌های قبلی را بردارند و پس از آن این توافقنامه اطمینان می‌دهد که گام نهایی هم شامل یک برنامه غنی‌سازی خواهد بود؛ این یعنی حقی که ما داریم را قبول کرده، و در حقیقت در عمل آن را به رسمیت شناخته و اجرای آن از طرف ما را قبول دارند.
وی خاطرنشان کرد: تاکنون این را برای ایران قبول نداشتند؛ شش قطعنامه شورای امنیت برای همین موضوع صادر شده است. آنها حتی زمانی تعلیق را پیششرط مذاکرات می‌دانستند.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای کشور افزود: به تدریج به جایی رسیدیم که بدون پیش شرط حاضر به مذاکره شدند، ولی اجرای قطعنامه یعنی تعلیق غنی سازی کماکان خواسته اصلی شان در طول مذاکرات بود. اما در ژنو از همین هم گذشتند و قبول کردند که سیاست “غنی سازی صفر برای ایران” را کنار گذاشته و برخلاف قطعنامه های خود بپذیرند که غنی سازی ادامه پیدا کند.
عراقچی خاطرنشان کرد: آنچه در ژنو به دست آمد، ثمره ده سال مقاومت و ایستادگی مردم ایران و نظام جمهوری اسلامی تحت رهبری داهیانه مقام معظم رهبری است، دستاورد عراقچی یا ظریف نیست. آنها در توافق ژنو قطعنامه‌های خودشان و همچنین درخواست تعلیق را کنار می‌گذارند و می‌گویند ایران غنی‌سازی را ادامه بدهد و علاوه بر این اطمینان می‌دهند در گام نهایی هم به برنامه غنی‌سازی ایران رسمیت داده شده است.
وی بیان داشت: این موارد امتیازهایی است که غربی‌ها به ایران دادند و قبول کردند که تعلیق غنی‌سازی در کار نخواهد بود که البته پذیرفتن این موارد هرکدام برای خود ماجرایی دارد.
معاون وزیر امور خارجه کشور اذعان داشت: البته بعد از توافق، امریکایی‌ها یک ترفند رسانه ای زدند و همه را به دنبال خود کشیدند؛ آنها برای اینکه توجیه کنند چرا این امتیاز را داده اند (چرا که همه متحدینشان حتی اروپایی ها از پذیرش برنامه غنی سازی ایران توسط امریکا حیرت زده شده بودند)، بعد از امضای توافقنامه اعلام کردند که ما “حق” غنی سازی ایران را به رسمیت نشناخته‌ایم!
عراقچی عنوان داشت: موضع غربی‌ها در مورد ماده ۴ NPT این است که ماده ۴ شامل حق غنی‌سازی نمی‌شود؛ به عنوان یک واقعیت و یک اقدام عملی قبول می کنند، اما آن را به عنوان “حق” قبول ندارند. در هیچکدام از توافقنامه‌های هسته‌ای که آمریکا با سایر کشورها بسته است هم حق غنی سازی را برای آن کشور به رسمیت نشناخته، ولی عنداللزوم آن را به عنوان یک واقعیت عینی پذیرفته اند.
*دعوای حق غنی سازی را در کشور، آمریکایی‌ها به راه انداختند
وی گفت: آمریکا اعلام کرد که غنی سازی ایران را به عنوان حق به رسمیت نشناخته؛ بلکه به عنوان یک واقعیت قبول کرده است.
عضو تیم مذاکره کننده هسته ای کشور افزود: این ترفند امریکایی ها، موجب جدالی در ایران شد و بر سر واژه «حق» یک دعوای کلامی رخ داد؛ در حالی که در ده سال گذشته دعوا اصولا بر سر عزت‌مندی ایران و مبارزه با سلطه‌طلبی بود چرا که آنها با تکیه بر زور می‌گفتند نباید غنی‌سازی کنید و ما می‌گفتیم حق‌مان است و می خواهیم حق خود را به مرحله اجرا درآوریم. در حقیقت دعوای اصلی دعوای اراده‌ها بود، نه تعداد سانتریفیوژها و…، در واقع غنی سازی به موضوع یک دعوای بزرگتر بین ایران و همه قدرتهای بزرگ دنیا تبدیل گردیده بود و اینکه چه کسی می تواند اراده خود را بر دیگری تحمیل نماید.
عراقچی تأکید کرد: آن چیزی که تا آخرین قطره خون برایش مقاومت کرده ایم و می کنیم «زیر بار زور نرفتن» است. طرف ما ۶ قطعنامه شورای امنیت و تحریم های متعدد یک جانبه بر ما تحمیل کرد ولی ایران کوتاه نیامد. نهایتا در توافق ژنو این اراده ما بود که غالب شد چرا که با حفظ غنی‌سازی از مذاکرات بیرون آمدیم ولی طرف‌های غربی اجرای قطعنامه‌های خود را کنار گذاشتند.
*در توافقنامه هیچ بحثی از اجرا و پایبندی به قطعنامه‌های قبلی نیست
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه در توافق ژنو، به قطعنامه‌های قبلی که همه غیرقانونی بودند رسمیت داده شده است، اظهار داشت: طبق توافق ژنو بین گام اول و گام نهایی ممکن است گام‌هایی باشد که در این گام‌ها به قطعنامه‌های شورای امنیت پرداخته می شود (address). یعنی به قطعنامه ها هم خواهیم پرداخت، نه حرف از اجراست (implementation) و نه پایبندی (compliance) به آنها. در این بند هیچ بحثی از اجرا و پایبندی نیست.
معاون وزیر امور خارجه افزود: در واقع آنها از این ضعیف‌تر و سست تر نمی توانستند با قطعنامه‌های خودشان برخورد کنند؛ قطعنامه‌هایی که برای آنها بسیار اصولی است و حکم قداست دارد و تا کنون حتی پیششرط مذاکرات از نظر آنها بود. در توافق ژنو در اصل قطعنامه‌ها به یک آینده ی مبهم ارجاع داده شده‌اند.
عراقچی در توضیح ابهامات کلمه رضایتبخش در توافقنامه ژنو گفت: کشداری و ابهام کلمه رضایتبخش راجع به اجرای قطعنامه است، نه حق غنی‌سازی؛ یعنی ابهام این جمله به ضرر طرف مقابل است نه ما.
وی خاطرنشان کرد: در این مذاکرات شرط اصلی ما احترام به حق غنی‌سازی ایران و عدم مخالفت با آن بود. آنها این را پذیرفتند منوط به اینکه ایران مطابق نیازهای خود غنی‌سازی کند. ما هم این را به طور اصولی قبول داریم، چرا که قرار نیست بیشتر از نیازمان تولید کنیم. اما سوال اینجاست که چه کسی میزان این نیاز را تعیین می کند؟ بدیهی است که ما هرگز نمی پذیریم دیگری برای ما میزان نیاز تعیین کند.
*میزان نیازمندی ایران به غنی سازی در مذاکرات گام نهایی به صورت مشترک تعریف می‌شود
عراقچی تأکید کرد: بحث های مفصلی در این خصوص صورت گرفت و نهایتا قرار شد میزان این نیازمندی در مذاکرات گام نهایی به صورت مشترک تعریف شود. البته قابل توجه است که از دستاوردهای اصلی این توافقنامه، ادامه داشتن غنی‌سازی در هر شرایطی است. بنابراین مذاکره برای رسیدن به تعریف مشترک ضرری برای ما ندارد چرا که غنی سازی ما ادامه دارد و به اصطلاح زمین دست ماست. اگر مذاکره به توافقی رسید که طبق منافع ما بود، آن را قبول می‌کنیم و گرنه قبول نمی‌کنیم و به غنی سازی خودمان کماکان ادامه می دهیم.
وی در پاسخ به سوالی که اگر غنی سازی ایران در چارچوب توافق قرار گیرد باز هم دلایلی برای تحریم ایران وجود خواهد داشت یا خیر گفت: باید دانست که وضع تحریم‌ها علیه ایران همه به خاطر بحث هسته‌ای نیست بلکه هدف اصلی وضع تحریم‌ها مهار کردن جمهوری اسلامی ایران است، البته جمهوری اسلامی ای که اکنون به قدرت برتر منطقه تبدیل شده است.
عراقچی افزود: امروز که غالب کشورهای قدرتمند منطقه در شرایط ضعف قرار دارند، این جمهوری اسلامی ایران است که قدرت برتر منطقه به شمار می رود و لذا تمام تلاش غرب برای مهار ایران، از طریق آویزان کردن وزنه‌های سنگین تحریم به پیکره آن است، با این هدف که نتواند در منطقه نقش بازیگر اصلی و فعال را بازی کند.
*تعلیق در زمان قبل لازم بود
معاون وزیر امور خارجه در خصوص تجربه قبلی تعلیق غنی سازی اظهار داشت: همانطور که مقام معظم رهبری هم فرمودند تعلیق، تجربه تلخی بود، ولی در آن زمان لازم بود؛ چراکه اگر تعلیق نمی‌کردیم بعدها در برابر تحریم‌ها شاید این سؤال پیش می‌آمد که با تعلیق راه بهتری برای دستیابی به فناوری هسته‌ای وجود داشت؛ اما تجربه تعلیق نشان داد که آنها حسن نیت ندارند و از طریق مذاکره نمی توان به فناوری صلح آمیز هسته ای دست یافت.
عراقچی خاطرنشان کرد: در سال ۸۴ نظام به این نتیجه رسید که از طریق مذاکره با سه کشور اروپایی و تعلیق نمی‌تواند به صنعت هسته‌ای برای مقاصد صلح آمیز دست یابد و لذا باید ابتدا خودش را در میدان عمل تثبیت کند.
وی بیان داشت: در آن زمان ایران تعلیق‌ها را برداشت و به قطعنامه‌های طرف مقابل بی‌توجهی نمود. آنها قطعنامه‌های تحریمی صادر کردند و ما نیز چرخه سوخت‌مان را کامل کردیم. هم به فناوری رسیدیم، هم نیروی انسانی و دانشمندان تربیت شدند، هم تاسیسات و تجهزات لازم را تولید کردیم، و هم به مواد رسیدیم. به طوری که از ابتدا تا آخر را می دانیم و انجام داده ایم، تأسیسات را ساخته ایم، مواد لازم را تولید کرده ایم و دانشمندان زیادی در این راستا تربیت کرده ایم.
*ادامه دادن هسته ای به این نحو بازی کردن در زمین آمریکا است
معاون وزیر امور خارجه در پاسخ به سوالی در خصوص محو تدریجی عوامل دستیابی به فناوری هسته ای در طول دوران تعلیق غنی سازی عنوان کرد: توانایی اصلی، دانش ماست که قابل اخذ نیست، تأسیسات نیز همه برپاست. ساختار برنامه هسته ای ما بر اساس توافق ژنو به طور کامل حفظ شده است. هیچ چیزی نه برچیده می شود نه قرار است برچیده شود.
عراقچی افزود: اکنون که ما به هدف خود رسیده ایم از این به بعد ادامه دادن، دیگر هزینه است. اگر اجازه دهیم که بیش از این تحریم و هزینه به جمهوری اسلامی تحمیل گردد، درحقیقت در زمین آمریکا بازی کرده ایم.
*رسانه‌های داخلی صحبت های غربی ها را بیشتر قبول دارند
معاون وزیر امور خارجه ضمن گلایه از برخی رسانه های داخلی که صحبت های غربی ها را بیشتر از صحبت های داخل قبول دارند، خاطر نشان کرد: دو متن در مذاکرات بدست آمد، یکی “برنامه اقدام مشترک” که منتشر شده است و دیگری نحوه اجرای این برنامه است که به صورت non paper می باشد و چیزی در حد یک صورت جلسه شفاهی است که رسمیت ندارد.
عراقچی تصریح کرد: اگر این صورت جلسه را وزارت خارجه منتشر کند، از نظر حقوقی آن را ارتقا و به نوعی به آن رسمیت داده است، ولی آن را برای همه مراجع ذیربط از جمله رئیس محترم مجلس فرستاده ایم و نمایندگان محترم می‌توانند مطالعه کنند.
وی بیان داشت: تنها چیزی که در زمان خود محرمانه نگه داشته شد، روند مذاکرات تا قبل از حصول به توافق ژنو بود؛ چرا که مذاکره‌ای که جدی باشد محرمانه است و مذاکره ای که مباحثش در رسانه‌ها باشد، نمایش و ادای مذاکره است.
*ماجرای متن منتشر شده پایگاه صهیونیستی دبکا در زمان مذاکرات
عضو تیم مذاکره کننده یادآور شد: پس از اینکه در ژنو دوم ، فرانسه آن بازی را درآورد (حال یا سناریو بود یا واقعی، که بحث خود را دارد) و مذاکره شکست خورد، پایگاه صهیونیستی دبکا مواردی را به اسم روند مذاکره منتشر کرد که در ایران برحی صحبت آنها را قبول کرده و حتی اعتراض کردند که چرا صهیونیستها محرمند و ایرانی ها نامحرم!
عراقچی افزود: من هرجا سوال کردند پاسخ دادم آنقدر که پایگاه صهیونیستی دبکا را قبول دارید، کمی هم مرا قبول داشته باشید!
وی خاطرنشان کرد: روشن بود که صهیونیستها می‌خواستند فضای کشور ما را در روند مذاکرات تیره و مبهم کنند. البته مشخص بود یک فرد عادی این مطالب را ننوشته بوده بلکه کسی بوده که می توانسته حدس بزند که مفاد مذاکره چه می توانسته باشد لذا مطالبش ظاهر فربیبنده داشت. من می گویم که اینها عمروعاص های زمانه اند، طبیعی است که باید این حیله ها را بزنند، ولی ما نباید باور کنیم.
معاون وزیر امور خارجه در خصوص نحوه متوقف شدن تحریم ها اظهار داشت: در گام اول تحریم ها از آنچه که هستند بیشتر نمی شوند و همچنین تعدادی از تحریم های قبلی معلق می شوند.
*عراقچی تصریح کرد: در مقابل ایران هم در برنامه خود از اینکه هست جلوتر نمی رود. هیچ چیز متوقف نمی شود بلکه گسترش کمی بیشتری نمی یابد. گسترش کیفی مقدور است و محدودیتی برای تحقیق و توسعه و R&D وجود ندارد. به جز این، هر دو طرف مقداری هم عقبگرد می کنند که از طرف ما غنی سازی ۲۰ درصد به زیر ۵ درصد برمی‌گردد و نیز از حدود ۲۰۰ کیلو مواد غنی شده ی ۲۰درصد، ۱۰۰کیلو برای سوخت، اکسید می شود و ۱۰۰ کیلوی دیگر نیز به ماده غنی شده کمتر از ۵ درصد برمی گردد.
وی تأکید کرد: البته باید به این نکته توجه داشته باشیم که سوخت ۲۰ درصد تنها به درد رآکتور تحقیقاتی تهران می‌خورد که برای چندین سال آینده سوخت برای آن تولید و ذخیره کرده‌ایم.
عضو تیم مذاکره کننده هسته ای افزود: طرف مقابل، در برابر عقب‌نشینی ما از ۲۰ درصد گام های زیادی برمی‌دارند که شامل موارد زیر است:
۱ـ قانون کاهش ۲۰ درصد فروش نفت در هر ۶ ماه متوقف می‌شود.
۲ـ تعلیق تحریم‌های مالی و بازگشت ۲ /۴ میلیارد سرمایه ایران به بانک مرکزی در ۸ قسط.
۳ـ کانال بانکی جهت ورود مواد غذایی و دارویی و پزشکی بدون سقف (واردات ما سالانه ۱۸ میلیارد دلار است)
۴ـ تعلیق تحریم های پتروشیمی که صادرات پتروشیمی ایران اکنون سالانه ۸ میلیارد دلار است و تا ۲۰ میلیارد دلار این ظرفیت می تواند افزایش یابد.
۵ـ تعلیق تحریم صادرات و واردات طلا و فلزات گرانبها.
۶ـ تحریم صادرات خودرو برداشته می‌شود.
۷ـ قطعات یدکی هواپیما شامل تأمین و تعمیر در داخل خاک ایران انجام می‌شود و توسط غرب به آنها مدرک داده می‌شود که قبلاً این کار در خارج انجام می‌شد.
۸- افزایش ده برابری سطح تبادلات تجاری با اروپا بدون نیاز به مجوز.
در مقابل به علت عراقچی اظهار داشت: آنها گفتند ما مبلغ ۲ /۴ میلیارد را در ۶ نوبت می‌دهیم، ما هم گفتیم در مقابل اکسید کردن و رقیق سازی را در ۶ نوبت انجام می‌دهیم؛ که نهایتا به فرمول فعلی منجر گردید که هدف آن تنها حفظ تعادل در تعهدات و اقدامات طرفین است
عراقچی تاکید کرد: در ساختار تحریم‌ها شکاف اساسی وارد شده، در حالی که به اساس برنامه هسته‌ای ایران هیچ خللی وارد نشده چرا که ما کمتر از یک ساعت می توانیم به وضع قبلی برگردیم زیرا دانش، ابزار، دانشمندان، امکانات تولید ۲۰ درصد و … همچنان وجود دارد. فقط چند اتصال دستگاه ها را قطع کرده‌ایم که کمتر از یک ساعت دوباره راه‌اندازی می‌شود.
وی یادآور شد: منظور ما از بازی برد- برد این است که ما در گام نهایی، غنی‌سازی را داشته باشیم، تحریم‌ها رفع شده باشد و آنها در مورد تولید بمب نگرانی نداشته باشند.
عراقچی تصریح کرد: شاید حدود ۹۰ درصد تحریم‌ها مربوط به بحث هسته‌ای است، به خصوص تحریم‌های اصلی؛ لذا موضوع بحث ما در مذاکرات نیز فقط بحث هسته‌ای بود و ما بنا نداشتیم غیر از این موضوع بحث کنیم.
وی اذعان داشت: آنها می‌توانند به بهانه حقوق بشر تحریم‌های دیگری وضع کنند، ولی اگر بهانه جویی باشد و بخواهند همان تحریم های هسته ای را به بهانه حقوق بشر یا هر بهانه دیگری برگردانند، این به معنای به هم زدن بازی است و تبعا توافقنامه ژنو و مذاکرات شکست خواهد خورد.
معاون وزیر امور خارجه در پاسخ به سوالی در خصوص عدم همخوانی مذاکرات با برنامه‌های دولت و ساختار آن اظهار داشت: مذاکره و توافق ژنو یک موضوع ملی است و نباید به این کار از زاویه دولتی نگاه کنیم.
وی خاطر نشان کرد: نباید بحث هسته‌ای را در سطح دولت پایین بیاوریم، هسته‌ای یک موضوع ملی، فراجناحی و فرادولتی است. تصمیم گیری درخصوص آن هم در سطح ملی گرفته می شود.
وی افزود: شما بحث هسته‌ای را به عنوان یک کار دولتی نگاه نکنید. هسته‌ای همچنان باید یک مسأله ملی باشد، اگر اینگونه نباشد بدون وفاق ملی، مذاکرات نهایی به مقصود نخواهد رسید.
*گام نهایی توافقنامه بیش از یکسال نباید طول بکشد
معاون وزیر امور خارجه در خصوص گام نهایی یادآور شد: گام نهایی مذاکرات یک ماه دیگر شروع می‌شود و طبق توافق ژنو بیشتر از یک سال نباید طول بکشد.
*یکی کارهای سخت ما تعیین طول دوره اجرای گام نهایی و حفظ آب سنگین اراک است
عراقچی گفت: راه‌حل جامع یا گام نهایی یک دوره اجرایی دارد که یکی از کارهای سخت ما همین تعیین طول دوره اجرا خواهد بود.
وی خاطرنشان کرد: کار سخت دیگر ما در گام نهایی موضوع اراک است. ما دنبال حفظ آب سنگین اراک به عنوان یک دستاورد ملی هستیم.
*تدبیر نهایی اقتصاد مقاومتی است
عراقچی ضمن اشاره به راه حل نهایی خاطر نشان کرد: راه حل یا تدبیر نهایی همانگونه که مقام معظم رهبری فرمودند اقتصاد مقاومتی است؛ ما باید به جایی برسیم که تحریم ها اصولا نتواند در اقتصاد ما اثر کند؛ اما اگر دیپلماسی هم می‌تواند تحریم‌ها را بردارد باید از فرصتها استفاده کند.
معاون وزیر امور خارجه در خصوص دعوای آمریکا و اسرائیل درباره توافق نامه بیان داشت: امریکا اعلام کرده خط قرمز ما تولید بمب است نه توانایی، اما رژیم صهیونیستی می‌گوید خط قرمز توانایی ایران برای دستیابی به بمب است.
عراقچی افزود: نتانیاهو هفته پیش اعلام کرد که ایران همچنان توانایی دستیابی به بمب را دارد و توافقنامه ژنو فقط ۶ هفته فاصله ایران با بمب را زیاد کرده است! اینها همه تبلیغات برای جلوگیری از توافق نهایی است. رژیم صهیونیستی می فهمد که خروج ایران از بحران هسته ای با دست پر، یعنی با ادامه غنی سازی، به معنی اقتدار منطقه ای و حتی بین المللی ایران است و نمی خواهد این اتفاق بیفتد.
*تحلیل وضعیت آمریکا در مذاکرات هسته ای پیش رو
عراقچی در خصوص انگیزه‌های آمریکا در مذاکرات هسته ای گفت: دیدگاه های متفاوتی وجود دارد. یک دیدگاه معتقد است اوباما به دنبال توافق با ایران می باشد تا بتواند آن را به عنوان دستاورد یا میراث خود در تاریخ آمریکا بر جای بگذارد.
او می خواهد در بحث سیاست خارجی ادعا کند که توانسته است جلوی بمب اتمی ایران را بدون قبول ریسک جنگ بگیرد.
عضو تیم مذاکره کننده یادآور شد: عده‌ای دیگر می‌گویند امریکا ظرفیت تنش و جنگ بیشتر از این را ندارد، لذا با اطلاع از هزینه های سنگین تهدید نظامی به دنبال یک راه حل سیاسی هستند.
عراقچی بیان داشت: گروه سوم، نظر بالاتری دارند و آن اینکه ایران در آینده قدرت برتر خاورمیانه است و امریکا بدون تعامل با این قدرت نمی‌تواند به ثبات منطقه امیدوار باشد، به خصوص که گروه‌های تکفیری هم در حال رشد هستند.
معاون وزیر امور خارجه خاطرنشان کرد: من فکر می‌کنم هر کدام از این تحلیل‌ها تا حدی درست هستند و تا حدی هم قابل انتقاد. ولی به هر حال ما در هر شرایطی نباید بگذاریم آنها ما را به عنوان یک تهدید امنیتی به جهان معرفی کنند و باید بهانه های ناموجهی را که به وسیله آنها علیه ما اجماع سازی کرده و تحریم برقرار می کنند را از آمریکا بگیریم.
عراقچی یادآور شد: امریکا در پس ذهن برخی از ما یک قدرت نظامی، سیاسی، اقتصادی و رسانه‌ای برتر به حساب می آید و تصور می کنند در هر شرایطی آنها غالب خواهند بود؛ در حالیکه این کاملا غلط است. ما باید به توانایی های خودمان در همه زمینه ها از جمله در دیپلماسی اعتقاد و اطمینان داشته باشیم. اگر توانستیم با تواناییهای دفاعی خود هرگونه تهدید نظامی را هزینه مند کرده و امکان آن را به حداقل برسانیم، با توانایی های دیپلماتیک خود هم می توانیم تهدیدات سیاسی را خنثی کرده و منافع خود را تثبیت نماییم. کافی است به این توانایی ها اعتماد کنیم.
وی تصریح کرد: حضور ملت ایران در صحنه و مشارکت ۷۳ درصدی در انتخابات و خلق یک حماسه سیاسی، سرمایه بسیار بزرگی برای ماست. برای دموکراسی‌های غربی مشارکت ۷۳ درصدی مردم در انتخابات یک آرزوست. نباید مخالفت‌ها با توافق ژنو، به هر دلیلی که صورت می گیرد، حد و مرزها را رد کند تا جاییکه موجب ناامیدی و بی اعتمادی در مردم شود. این تنها نتیجه‌اش مقهور شدن در برابر قدرت طرف مقابل است. کاری کنیم که در گام بعدی موضع ما قوی‌تر گردد.
معاون وزیر امور خارجه در پایان در توضیح اظهارات اوباما در مرکز سابان که گفته بود اگر می‌توانستم یک پیچ و مهره برای فناوری هسته ای ایران باقی نمی‌گذاشتم خاطر نشان کرد: این سند افتخار ملت ایران است که با ایستادگی و مقاومت خود آمریکا را مجبور به پذیرش برنامه هسته ای صلح آمیز ایران از جمله برنامه غنی سازی کرده است. این مقاومت سترگ ملت ایران است که اوباما را مجبور به اعتراف کرد که جز با موضع برابر و جز با زبان کرامت نمی توان با ایران برخورد کرد. بزرگترین ثمره و دستاورد توافق ژنو، احترام آمریکا، ۱+۵ و بلکه همه دنیا به اراده مردم ایران است.