به گزارش هزاره سوم، فرش بیدگینه، قولتوق، بومی روستایی از جنس پشم و شاه عباسی، خشتی، لچک ترنج، محرمات و گنبدی با جنس ابریشم، هر یک نقش و طرح خاص و کیفیتی منحصر به فرد دارد.
63 هزار نفر در استان زنجان روزانه پشت دار قالی می نشینند و گره بر گره می زنند و هیچ جای این شهر نامی از این هنرمندان چیره دست گمنام برده نمی شود.
به بحث بیمه تامین اجتماعی فرشبافان که می رسد مسوولان بیمه اعلام می کنند که تنها 17 هزار نفر از این فرشبافان بیمه هستند.
فرش دستباف این هنر بی نظیر ایرانی در زنجان شاید مظلوم ترین صنعتی باشد که با بی مهری تمام مواجه است و هیچ دلسوزی در این میان نیست که برخواسته و تلاشی برای پاسداری از آن بکند.
از مسوول اجرایی استان زنجان تا رده های مدیریتی اتحادیه فرش دستبافت ، هیچ یک توجهی به این هنر ظریف و هنرمندان زحمتکش فرش زنجان ندارند.
تا جایی که وقتی از بالاترین مسوول اقتصادی استان زنجان در مورد ساماندهی وضعیت موجود و صادرات فرش زنجان سوال می شود که چه برنامه ای در دست دارد و گلایه از آنکه چرا فرش زنجان به نام استانی دیگر به فروش می رسد با این پاسخ باید مواجه شد که چه فرقی می کند؟ مهم فروش فرش است و هر تاجری که گران تر خرید کند بافنده نیز سود بیشتری را کسب خواهد کرد.
این پایان ماجرا نیست و سوال از ضرورت ساماندهی فرش دستبافت این استان ادامه دارد و زمانی که از این مسوول اقتصادی سوال می شود شما برای حمایت از بافندگان فرش زنجان چه برنامه ای در دست اجرا دارید و برای آنکه فرش زنجان به نام این استان به فروش برسد و صادر شود چه خواهی کرد؟ باید با پاسخ سر به هوای آقای مسوول مواجه شد که می گوید: اقتصاد زنجان را نباید از اقتصاد کشور جدا کرد، اقتصادی که مشکل داشته باشد، اقتصادی که منابع مالی لازم را نداشته باشد و در آن شخصیت های حقیقی و حقوقی توانمندی نباشند که منابع مالی قوی داشته باشند، طبیعی است که قیمت اقلام در زنجان گران تر از استانهای همجوار خواهد بود.
به نظر باید بر اوضاع و احوال فرش دستبافت زنجان گریست وقتی خبر صادرات 13 میلیون و 905 هزار دلاری فرش این استان به ثبت می رسد اما خبری از پول آن در جیب بافندگان نیست.
هیچ ریالی از صادرات فرشی که بافندگان زنجانی می بافند، تجار دیگر استانها می خرند و گمرک تهران به نام استانی دیگر صادر می کند، در جیب این استان نمی رود.
وقتی مسوول اقتصادی استان زنجان می گوید: مهم این نیست که تاجر کدام استان فرش دستبافت زنجان را می خرد و مهم پولی است که به بافنده می رسد باید حق را به این مسوول داد چرا که مهم پولی است که عاید بافنده شود، اما باید پرسید آیا بهایی که بابت خرید این فرش به فرشباف می رسد، نرخ و ارزش حقیقی این هنر ارزشمند است؟
باید بار دیگر سوال را از منظری دیگر مطرح کرد چرا عرصه فعالیت اقتصادی در استان زنجان آن چنان تنگ و سخت شده که هیچ تاجر زنجانی وارد میدان نمی شود تا نرخی منصفانه بر این بافته ارزشمند بگذارد و بافنده خوشبین به این باشد که اگر حاصل دستش را تاجری دیگر می خرد اشکالی ندارد و حداقل دستمزد حقیقی وی را پرداخت کرده است.
یا باید سراغ مسوول دیگری رفت و پرسید تا کی باید زنجانی را تحقیر کرد که در زنجان فرد توانمندی در عرصه اقتصادی وجود ندارد و مشکل از نگرش منفی مردم است.
باید پرسید آقای مسوول، نگرش مردم اگر منفی است، برای مناسب سازی فضای اقتصادی و زمینه سازی برای سرمایه دارای زنجانی چه کار باید کرد و فرش کجای دغدغه اقتصادی شما قرار دارد؟
جالب تر از آن سخنی است که مدیر اداره فرش سازمان صنعت، معدن و تجارت بر زبان می راند و می گوید صادرات فرش از استان زنجان به صرفه نیست.
سید محسن جعفری ادامه می دهد: چه فرقی می کند فرش زنجان از کجا صادر می شود و یا صادر کننده اهل کدام استان است.
ماجرا به همین بی تفاوتی مسوولان ختم نمی شود و استاد دانشگاه و محققی که کتابی 400 صفحه ای فقط در مورد فرش دستباف زنجان نوشته است می گوید: این کتاب به دو زبان فارسی و انگلیسی نوشته شده بود، اما بی مهری مسوولان این استان مانع انتشار تمام و کمال آن شد.
حسین قربانی می گوید: پس از انتشار این کتاب را در اختیار اتحادیه فرش بافان قرار دادم تا اقدامات لازم برای توزیع آن در میان افراد صاحب نظر و سفارت خانه ها را انجام دهد اما در کمال تعجب آن را در روستاها و در دست کودکان بازیگوش روستا یافتم.
صفحه بخت فرش زنجان با بی تفاوتی و مظلومیت گره خورده است و تار و پود آن را سود جویی واسطه های دیگر استان ها و پاسخ های سر به هوای مسوولان زنجانی شکل داده است.
آیا مسوولان و تجار زنجانی از اهمیت ارزش افزوده روز افزون فرش دستباف بی اطلاع هستند و یا خبری از میزان اهمیت صادرات فرش در اقتصاد این استان و حتی افزایش صادرات غیر نفتی ندارند؟
فرش و فرشبافی اقتصادی است که تنها عارضه آن متوجه بافندگان است و مابقی مسیر با سودی سرشار و تمام نشدنی همراه.
فرش نمایشی از فرهنگ و هنر ایران زمین است و در این بهشت زیبا، هر نقطه برای خود فرهنگ و هنری دارد متفاوت از دیگر نقاط.
فرش زنجان نماینده دست های پینه بسته بافندگان روستایی و شهری است که عمر خود را پشت دار قالی سپری می کنند و می تواند هنر و فرهنگ این خطه از ایران را زنده نگاه دارند و در معرض نمایش جهانیان قرار دهند.