بهترین طریق برای درک مقام بلند حضرت فاطمه (س)، تعریف و توصیفی است که شوهر بزرگوارش حضرت علی (ع) از ایشان نمو ده اند، زیرا هر شوهری نسبت به افراد دیگر حتی پدر ومادر، همسرش را بهتر می شناسد.
افرادمختلف از زوایای متعددی نسبت به وجود مقدس ام الا ئمه حضرت فاطمه زهرا(س) سخنها گفته اند، اما بهترین طریق برای درک مقام والای آن حضرت، تعریف و توصیفی است که شوهرش حضرت علی (ع) از ایشان نمو ده اند، زیرا هر شوهری نسبت به افراد دیگر حتی پدر ومادر، همسرش را بهتر می شناسد و بر خفایای افکار و رفتار و عادتهای خوب یا بد او آشناتراست. بنابراین حضرت علی (ع) همسرش زهرا(ع)را کاملا می شناسد و بهتر از دیگران می توانند او را تعریف و توصیف نمایند.
امیر المومنین (ع) در آغاز زندگی زناشویی در پاسخ به سوال حضرت رسول که فرمودند:"همسرت را چگونه یافتی؟" حضرت زهرا را به عنوان بهترین همسری که با کمک او می توان خدا را اطاعت نمود، کردند. همچنین امیرالمومنین (ع) همیشه در زندگی زناشویی نهایت علا قه خود را به حضرت زهرا(ع) ابراز می داشتند و بدون اطلاع او کاری انجام نمی دادند و از مشورت وهمفکری او بسیار مشعوف می شدند و حتی گاهی حضرت امیرالمومنین(ع) برای اثبات سخنان خود نزد دیگران به فرمایشهای حضرت زهرا(س) استدلال و استشهاد می فرمودند. همچنین حضرت علی(ع)هرگز کار شاق و تعب انگیز خانه را به دختر پیغمبر(ع) وانمی گذاشتند ودر مقابل، حضرت فاطمه (ع) نیز کارهای سخت وطاقت فرسای خانه از جمله دستاس گندم یا جووپخت نان را انجام می دادند و هیچ وقت از امیرالنومنین (ع)تقاضا و توقعی نداشتند و هیچ موقع چیزی از حضرت علی نخواستند اعم از اینکه حضرت بتواند حاضرکنند یا نتوانند.
شدت محبت حضرت امیر به حضرت زهرا به حدی بودکه حتی در آخرین ساعتهای عمر حضرت زهرا(س)نیزمقام عرفان، نیکوکاری تقوا و خوف از خدای آن حضرت را ستودند. هنگامی که حضرت زهرا (س) در آخرین ساعتهای وداع به امیرالمومنین (ع) فرمودند:ای پسر عمو در طول زندگی هرگز به تو دروغ نگفتم،خیانت نکردم و هیچگاه با تو مخالفت ننمودم.امیر المومنین(ع) چون این سخنان ر شنیدند، در پاسخ فرمودند:آری ای دختر پیامبر معاذالله که تو خلافی را مرتکب شده باشی. مرتبه خداشناسی، نیکوکاری، تقوا وخدا ترسی تو بالاتر از آن است که بامن مخالفت کرده باشی.جدایی از تو برایم مشکل است، ولی این کار چاره پذیر نیست. همچنین اشعاری که حضرت علی (ع)در حال تب احتضار رحلت و فراق ای بانوی بزرگوار سروده اند نشان می دهد که حضرت به دختر پیامبر(ص) علاقه وافری داشتند.
میزان علاقه امیر المومنین(ع) به حضرت فاطمه(س)واینکه فرموده اند هرگز فراق توبرمن محو شدنی و فراموش شدنی نیست می رساند که حضرت ، چگونه شوهری برای ام الائمه بودند.یک جا می فرمایند:"هر کسی بمیرد.مدتی برای او عزاداری می کنند و سپس فراموش می شود.اما ای فاطمه عزیزم تو چنان در دل علی جا گرفته ای که هرگز فراموش نمی شوی.محبت تو در دل علی با شیر عجین شده وبا جان به در رود" و در جای دیگری می فرمایند:"من هرگزفاطمه را در طول مدت زندگی مشترک به غضب نیاوردم وهیچگاه مخالف میل او رفتار نکردم و دوستی مانند فاطمه برای من دیگر پیدا نخواهد شد.
باز هم می توان میزان علاقه حضرت به دختر پیامبر(ص) را در موقع تغسیل ایشان فهمید که چون دست امیر المومنین(ع) به بازوی حضرت فاطمه (ع) خورد مانند زن طفل از دست داده فریاد کشیدند. همان سرداری که سر عمروبن عبدود را جدا کردند و مرحب خیبری را کشتند، اینجا بی اختیار از فراق همسرمهربانش و داغ فراق و سنگینی مصیبت او آنچنان فریاد زدند که صدای ایشان سه خانه آن طرفتر رفت. در این باره آمده است که حضرت علی (ع) همه روزه به سراغ قبرحضرت زهرا(س) می رفتند و از او یاد می کردندو خود را بر روی خاک قبر او می افکندند.
امیر المومنین امام علی (ع)فرمودند: من به فاطمه و پدرش مباهات می کنم و آن گاه به رسول خدا افتخار می کنم در آن هنگام که فاطمه را به همسری من درآورد. وقتی رسول خدا(ص) پس از ازدواج از مولای متقیان علی (ع)سوال می کنند همسرت فاطمه را چگونه یافتی؟ حضرت علی (ع)پاسخ می دهند:یاور خوبی در اطاعت کردن از خداست .(بحارالا نوار،ج43 ،ص 59 ) و درنهج البلاغه،نامه 28 می فرمایند: بهترین زنان جهان فاطمه از طائفه ماست.