به گزارش شبکه خبری هزاره سوم رسانه ملی در آخرین روزهای حضور سید عزت الله ضرغامی به عنوان رییس آن وضعیت بغرنجی به خود گرفته است که این مساله، نگرانی های بسیاری را در سطح جامعه دامن زده است.
بروز دو اتفاق بسیار مهم و تلخ به صورت همزمان که مانند دو لبه قیچی صداوسیما را تحت فشار شدید قرار داده، آخرین روزهای حضور ضرغامی در صدر این سازمان عریض و طویل را با دشواری روبرو کرده است.
اتفاق نخست، مساله کسری شدید بودجه و عدم حمایت کافی دولت یازدهم از رسانه ملی است که اخبار گوناگون آن در رسانه های مختلف منتشر شده است.
به عنوان مثال، برخی رسانه ها در بهمن ماه سال 92 از طلب 800 میلیاردی هنرمندان صداوسیما از دولت یازدهم خبر دادند و نوشتند که تحریم اقتصادی صداوسیما در حالی از سوی دولت یازدهم صورت می گیرد که طبق قانون تمام هزینه آگهی های تلویزیونی و رادیویی به خزانه کل کشور واریز می شود و چنان که مشهود است، این تبلیغات در دو ماه اخیر (دی و بهمن سال 92) رشد فزاینده ای به خود گرفته است اما کماکان دولت از بازپرداخت حق قانونی صداوسیما که مورد تصویب مجلس نیز قرار گرفته، خودداری می کند.
این کمبود بودجه که به سال 93 نیز سرایت کرده و عدم حمایت کامل دولت یازدهم که از آن با عنوان تحریم اقتصادی صداوسیما یاد می شود، موجب تنزل سطح کیفی تولیدات و درنتیجه، ساخت سفارشی برنامه ها شده است. همچنین، هجوم بی رویه تبلیغات به تمام برنامه های تلویزیونی اعم از سریال ها، برنامه های کودک، برنامه های گفتگومحور و... نشان از آن دارد که مسئولان صداوسیما در حال سپری کردن روزهای به شدت سختی هستند و برای ترازکردن هزینه ها با درآمدها، به هر اقدامی متوسل می شوند اما ظاهرا تاکنون موفق نبوده اند.
اتفاق ناخوشایند دوم که به ویژه از ابتدای سال 93 رنگ و لعاب بیشتری به خود گرفته، فاصله گرفتن از فضای ملی بودن رسانه و قرابت به هرچه دولتی تر شدن آن است.
علیرغم برخی انتقادات و البته توقعات سیری ناپذیر دولتمردان یازدهم، طی 9 ماه فعالیت این دولت تاکنون، مجموعه رسانه ملی حمایت بی چون و چرایی از عملکرد مسئولان اجرایی داشته اند و این اتفاق قابل مقایسه با سنوات قبلی نیست.
برای روشن شدن موضوع و غیرقابل مقایسه دانستن دولتی شدن رسانه ملی در دولت یازدهم با گذشته، ذکر مصادیق ضروری به نظر می رسد:
- ماجرای گزارش 100 روزه تک تک افراد کابینه یازدهم که علیرغم اقدامات بسیار ناچیز و ضعیفی که صورت گرفته بود، یکایک وزیران و حتی معاونان ریاست جمهوری جهت ارایه گزارش 100 به تلویزیون آمده و از فضای رایگانی که در اختیار داشتند، به تبلیغ یکسویه خود و عملکردشان پرداختند. افراط در این اقدام به حدی بود که حتی تا روز صد و پنجاهم، دولتی ها گزارش 100 روزه می دادند تا جایی که با اعتراض کارشناسان و مردم مواجه شد.
- بحث مذاکرات هسته ای و توافق ضعیف ژنو نیز از جمله مواردی بود که تلویزیون به صورت کاملا یکطرفه در اختیار تیم دولت قرار گرفته است. حضور پرشمار و تکراری مسئولان دستگاه دیپلماسی و مذاکره کنندگان (اعم از ظریف، تخت روانچی، بعیدی نژاد، عراقچی) و معدود حامیان آنها و همچنین، بایکوت رسمی و اعلام شده منتقدین توافق ژنو که در نامه ضرغامی به درخواست تعدادی از نمایندگان مجلس نیز صراحتا به آن اشاره شده بود، نشان از می دهد که صداوسیما، در اقدامی مخاطب گریزانه، تریبون رسمی و ملی کشور را کاملا دولتی کرده و در قبضه تیم مذاکره کننده قرار داده است.
در این زمینه کار تا جایی بالا کشیده است که این بار، 111 نماینده مجلس با امضای نامه دیگری خطاب به ضرغامی، با صراحت بیشتری از او مطالبه کرده اند تا مناظرات هسته ای در تلویزیون برگزار شود و مردم در جریان جزییات توافق ضعیف ژنو قرار بگیرند. جالب اینجاست که در اسامی امضا کننده این نامه از محمدرضا باهنر و علیرضا محجوب تا حمید رسایی و سید محمود نبویان حضور دارند و این نشان می دهد که مطالبه وکلای ملت، طیف های مختلف مجلس را شامل شده است.
در بخشی از نامه نمایندگان به ضرغامی آمده است: "در رسانه ملی مسئولین مذاکرات صدها ساعت حاضر شدند و به صورت یکطرفه و مونولوگ کار خود را در بسته زیبا ارائه نمودند و کمتر منتقدی اجازه حضور در رسانه ملی را داشت تا داخل این بسته به ظاهر زیبا را برای مردم پرافتخار ایران مشخص کند".
با این همه، مسئولان صداوسیما همچنان بر رویه حمایت چشم و گوش بسته از دولت یازدهم در زمینه مذاکرات پر حرف و حدیث هسته ای و توافق ضعیف ژنو ادامه می دهند.
- سانسور برنامه های همیشگی صداوسیما مانند "صرفا جهت اطلاع" یکی از دیگر از اقداماتی است که مسئولان رسانه ملی در راستای دفاع مطلق از دولت یازدهم مرتکب آن شده اند. این برنامه که رویکردی انتقادی- مردمی دارد، سالهاست همه هفته میلیون ها نفر از ایرانیان را همراه خود کرده است تا در زمانی کمتر از 10 دقیقه، نگاهی نقادانه به حواشی فضای سیاسی کشور داشته باشند؛ اما طی مدت اخیر، سانسورهای شدیدی که بر روی آن اعمال گردیده، موجب کندشدن فضای انتقادی آن و حتی تعطیلی "صرفا جهت اطلاع" در هفته گذشته شده است. این درحالی است که کامران نجف زاده، مجری صریح اللهجه و محبوب این برنامه، چندی قبل با زبان و تصویر کنایه آمیز، کاهش فضای انتقادی در "صرفا جهت اطلاع" را ناشی از عدم پایین کشیدن کرکره آن اعلام کرد!
- تبلیغات اعصاب خردکن انصراف از دریافت یارانه نقدی که در پخش آن چنان بی تدبیری صورت گرفت که امروزه بسیاری از مردم، در اعتراض به اعمال این همه فشار روانی بر روی آنها، جهت ثبت نام برای دریافت یارانه نقدی اقدام می کنند. تقریبا می توان گفت از ابتدای سال 93 در تلویزیون برنامه ای پخش نمی شود که در آن صریحا ملت را جهت انصراف از دریافت یارانه نقدی تحت فشار قرار نداده باشند. برنامه های سیاسی، ورزشی، اجتماعی، کودک، حتی دیالوگ های فیلم ها و سریال ها، اخبار بخش های مختلف سیما و... که کلیدواژه مشترک همه آنها انصراف از دریافت یارانه بوده است.
این درحالی است که رسانه ملی، باید پیونددهنده میان مردم و دولت باشد اما در عمل کاملا به عنوان تریبون انحصاری دولت فعالیت می کند و تنها برای رفع تکلیف، به صورت کاملا محدود، چند سوال و ابهام کلی مردم را با ارایه پاسخ های کلی تر از سوی مسئولان دولتی توام کرده و بدین شکل می کوشد تا مثلا دغدغه های ملت را نیز به نمایش درآورد.
مصادیق ذکر شده فوق تنها مشتی نمونه خروار از آن چیزی است که طی 9 ماه گذشته از صداوسیما مشاهده شده است و شان این رسانه ای که عنوان "ملی" را بر روی خود نهاده را تا سطح روابط عمومی دولت، پایین آورده است.
به هرحال، با درک شرایط بحران مالی ناشی از عدم حمایت دولت از صداوسیما، اما به آقای ضرغامی توصیه می شود تا روزهای آخر مسئولیتش به عنوان رییس این سازمان را با خاطراتی خوب در اذهان عمومی جامعه به پایان برساند. رییس فعلی صداوسیما باید بداند که این دولت، به مانند دول قبلی می رود و آنچه که می ماند، مردم هستند.
اگرچه حمایت از کلیات دولت جمهوری اسلامی برای صداوسیما و عموم رسانه های کشور یک فرض واجب قطعی است اما دفاع و حمایت از حقوق ملی و مردمی که دولت ها را بر سر کار می آورند، به مراتب از اهمیت بیشتری برخودار است.
بیان صریح دغدغه های مردم و پیگیری مطالبات آنان از مسئولان، علاوه بر افزایش سطح اعتماد ملی نسبت به رسانه ملی، موجب افزایش وحدت در سطح کشور و نزدیکی بیشتر میان ملت و دولت خواهد شد اما حمایت کورکورانه از اقدامات دولت، که بسیاری از آنها مانند سبد کالا، توافق ضعیف ژنو، ثبت نام متقاضیان دریافت یارانه و... با انتقادات گسترده طیف های مختلف جامعه همراه شده است، موجب انشقاق و فاصله بیشتر میان ملت و دولت خواهد شد.