به گزارش شبکه خبری هزاره سوم، ساعت 10:30 چهارم تیر، پرونده حضور 11 بازیکن تیم‌ملی فوتبال ایران در جام‌جهانی 2014 برزیل بسته شد؛ اما حکایت یار دوازدهم ایران در این جام انگار قرار است ادامه داشته باشد.
پروژه «یاردوازدهم» بعد از تصمیم گروهی از هنرمندان برای همراهی تیم‌ملی فوتبال و ساخت مجموعه‌ای از سفر آنها به برزیل کلید خورد. جواد هاشمی بازیگری که او را بیشتر بابت بازی در فیلم‌های مذهبی و دفاع مقدس می‌شناسیم، در مقام تهیه‌کننده این پروژه، گروهی از هنرمندان را دور هم جمع کرد؛ گروهی که در نهایت 15نفر آنها به برزیل سفر کرده و در کنار تیم‌ملی فوتبال آنها را تشویق کنند. رضا یزدانی، حسام نواب‌صفوی، پژمان جمشیدی، سیاوش خیرابی، فاطمه گودرزی، مهراب قاسم‌خانی، سیدجواد هاشمی، محسن تنابنده، لیندا کیانی، نرگس محمدی، کامران تفتی، مهران غفوریان، محمدرضا شریفی‌نیا، یوسف طاهریان، سحر زکریا، بابک اردلان و مهدی پاکدل هنرمندانی هستند که برای حمایت از تیم‌ملی به برزیل سفر کرده‌اند. ماحصل این سفر قرار است به‌صورت یک مجموعه دی‌وی‌دی در رسانه‌های خانگی عرضه شود. با آنکه این چهارمین باری بود که تیم‌ملی ایران به جام‌جهانی رسیده بود اما این نخستین‌باری بود که گروهی هنرمند همراه آنها می‌رفتند. پروژه یاردوازدهم یک اتفاق تازه در همراهی فوتبال و هنر بود، هرچند حاشیه‌هایی هم به دنبال داشت. از انتقاد سفر با بیت‌المال و نحوه پوشش برخی هنرمندان گرفته تا شایعه ازدواج دونفر از بازیگرانی که در این سفر حضور داشتند. اما جدا از این حاشیه‌ها و نقدها حضور این تعداد هنرمند در کنار تیم‌ملی فوتبال اتفاقی بود که شاید خود آنها دستاوردهایش را بهتر بتوانند بگویند. به همین دلیل به سراغ برخی از اعضای «یاردوازدهم» رفتیم و از دستاوردهای این سفر گفتیم.
پاسخ سید جواد هاشمی به تهمت‌ها
سیدجواد هاشمی ایده‌پرداز تیم هنری یار دوازدهم و سرمایه‌گذار اصلی این پروژه بود که هنرمندان زیادی را برای شرکت در این کار دعوت کرد. او حضور هنرمندان در برزیل را بسیار مثبت می‌خواند و در این‌باره به «شرق» می‌گوید: «با انتشار فیلم یاردوازدهم مردم خواهند دید که حضور هنرمندان در کنار تیم‌ملی چقدر مثبت بوده است و آنها چطور از تیم‌ملی خودشان دفاع کردند و در ایجاد اشتیاق موثر بودند. ایرانیانی که برای تشویق تیم‌ملی آمده بودند نیز با دیدن هنرمندان بسیار استقبال خوبی کردند و بیش از 50هزار عکس گرفته شده و در سراسر دنیا منتشر شد. این یک اتفاق بسیار خوب بود.»
اما طی روزهای گذشته حاشیه‌ها و تهمت‌های وارده به هنرمندان آنقدر زیاد بوده که هاشمی ترجیح می‌دهد به جای پرداختن به اثرات مثبت سفر به برخی از این حواشی پاسخ دهد. او در پاسخ به اینکه یکی از نمایندگان مجلس می‌گوید: «ایشان متاسفانه بسیار نسنجیده و دور از تحقیق صحبت‌هایی را فرمودند. ایشان باید پاسخگوی صحبت‌هایی که کردند، باشند. به این دلیل که به راحتی نشر اکاذیب کردند و تهمت‌هایی را به ما زدند که هیچ بنیان درستی نداشته است.» از سوی دیگر تلویزیون نیز در 20:30 چندین بار به حضور هنرمندان در برزیل پرداخت و ضمن نقد آن چنانکه هاشمی گفته است به همین دروغ‌ها دامن زده است. او با بیان اینکه در آستانه ماه مبارک رمضان کسانی که چنین تهمت‌های را منتشر کردند، آبروی این افراد را برده‌اند؛ افزود: « این افراد باید از خدا بترسند و بابت این اکاذیبی که منتشر کردند پاسخگو باشند. آقای ضرغامی که می‌دانستند ما با بیت‌المال به این سفر نرفتیم، چرا باید اجازه چنین کاری را بدهند؟ من واقعا متاسفم.»موضوع پوشش برخی از هنرمندان در این سفر یکی از موضوعات پرحاشیه آن بود که هاشمی نسبت به آن اعتراض دارد و می‌گوید: «اینکه کسی چه لباسی به تن دارد به کسی مربوط نیست. مگر شلوارک و بلوز آستین کوتاه‌پوشیدن خلاف شرع است که از این به‌عنوان موضوعی برای حمله‌کردن به هنرمندان استفاده شود؟»
احساس سخت رضا یزدانی در بازی آرژانتین
رضا یزدانی با اینکه تجربیاتی در عرصه بازیگری دارد، با این حال تنها عضو غیربازیگر این کاروان بود که هنرمندان و ورزشکاران را همراهی کرد. او حضور هنرمندان را در جام‌جهانی در روحیه‌بخشی به بازیکنان تیم‌ملی ایران مثبت می‌داند و می‌گوید: «به نظرم این حضور خوب بود، چون همگی در یک هتل اقامت داشتیم و با هم در تماس بودیم و قبل از بازی‌ها با هم صحبت می‌کردیم. مخصوصا هنرمندانی که در ژانر طنز فعالیت دارند روحیه بچه‌ها را تقویت می‌کردند و تعامل خیلی خوبی داشتیم.» به‌گفته یزدانی، هنرمندان و بازیکنان تیم‌ملی طی روزهای اقامت در برزیل مدام با هم در تماس بودند و با اینکه بازیکنان برنامه تمرینات فشرده‌ای داشتند معاشرت هنرمندان با آنها محدود به شب‌ها نبود. وی در این‌باره اضافه می‌کند: «تقریبا با همه بازیکنان در ارتباط بودیم و رابطه دوستی داشتیم از جمله جواد نکونام، پژمان منتظری، مهرداد فولادی و... .»
از نظر این خواننده دستاورد این سفر این است: «سفر خیلی خاصی بود؛ حضور ایران در جام‌جهانی به نظرم اتفاق خیلی مهمی بود و خوشحالم که از نزدیک توانستم شاهد حضور تیم‌ملی ایران در جام‌جهانی باشم.» خاطره خاص یزدانی از برزیل، «سفر است و خاطره‌هایش». او در این‌باره می‌افزاید: «اینکه همه بازی‌ها را از نزدیک می‌دیدم خیلی جالب بود؛ همان اسپانسری که هزینه‌های ما را متقبل شد فیلم مستندی از این سفر تهیه کرد که به زودی منتشر خواهد شد.» از آنجا که این خواننده در افتتاحیه جام‌جهانی حضور نداشته صحبتی درباره اجرای موسیقی آن ندارد؛ با این حال درباره قطعه‌ای که خود برای جام‌جهانی خوانده می‌گوید: «این کاری بود که از دو ماه قبل شروع شد و قرار بود تیتراژ همین مستند سفر به برزیل باشد که بعد چون زودتر منتشر شد کار را به شبکه یک و دو دادیم و تیتراژ برنامه «رادیو هفت» شد. برای همین تصمیم گرفتیم یک ویدیو برایش بسازیم و بیشتر وقت من در برزیل صرف ساختن این ویدیو شد که این ویدیو کلیپ قرار است تیتراژ همین مستند هم باشد.» رضا یزدانی از بین موسیقی‌هایی که برای جام‌جهانی ساخته شده، فقط ترانه احسان خواجه‌امیری را شنیده و به نظرش این ترانه، کار خوبی بوده است.
سام درخشانی از شایعه ازدواج تا اینستاگرام
سام درخشانی، بازیگر مجموعه‌های تلویزیونی و سینمایی، روایت خود از سفر به برزیل برای همراهی با تیم‌ملی فوتبال ایران را چنین شرح می‌دهد: «از ابتدا قرار بود با کمک یک حامی مالی تعدادی هنرمند به برزیل بروند و فیلمی از این سفر تهیه شود. بر اساس محاسبه‌های انجام شده قرار بود یک‌میلیاردتومان برای تولید فیلم و چهارمیلیاردتومان سود حاصل از فروش فیلم شود که حامی مالی از انجام این کار انصراف داد منتها به‌دلیل اینکه هزینه هتل‌ها پرداخت شده بود و مبلغی که از لغو بلیت‌های هواپیما بازگردانده می‌شد، زیاد نبود، آژانس تعطیلات رویایی تصمیم گرفت این پروژه را ادامه دهد و فیلم این سفر را خودش تهیه کند. بنابراین بخش زیادی از هزینه‌های سفر را پرداخت کردند و بخش کمتر را خود ما تقبل کردیم.»
بازیگر مجموعه «آوای باران» سپس از حاشیه‌هایی که در این سفر به وجود آمده است، انتقاد کرد: «حضور در جام‌جهانی آن‌هم در برزیل که به‌عنوان مهد فوتبال شناخته می‌شود، جذاب است با این‌همه حاشیه‌های این سفر روی همه ما تاثیر گذاشت و ناراحت‌کننده بود مثلا در روز اول استقرار در برزیل، برای انجام بازی فوتبال به زمینی که به اندازه سه بلوک با هتل فاصله داشت، رفتیم و پس از آن با شلوارک‌هایی که برای بازی فوتبال پوشیده بودیم، عکس گرفتیم که برخی از اعضای گروه آن را در فضای «اینستاگرام» منتشر کردند. این موضوع مورد توجه بسیاری قرار گرفت و با اینکه اخبار مربوط به جام‌جهانی، داعش در عراق و مذاکرات هسته‌ای در جریان بود اما یکدفعه بخشی از خبرها به شلوارک‌های ما اختصاص داده شد. حتی برخی از دوستان و خبرنگاران با ما تماس می‌گرفتند تا در مورد این موضوع صحبت کنند.»
او می‌افزاید: «موضوع حاشیه‌ای دیگر نحوه سفر ما به برزیل بود. در برخی از شایعه‌ها شنیدیم که گفته شده است ما با پول بیت‌المال به جام‌جهانی رفته‌ایم درحالی‌که اینطور نبود و با اینکه قبلا اعلام شده بود چگونه هزینه‌های این سفر تامین شده است اما نمی‌دانم چگونه چنین شایعه‌ای مطرح شد.»
درخشانی با اشاره به عکس دیگری که از او و رضا یزدانی منتشر شد، ادامه می‌دهد: «عکسی از من که درحال کشیدن پرچم ایران روی صورت رضا یزدانی هستم، در فضای مجازی انتشار یافت و با حاشیه‌های زیادی همراه شد. در این عکس رنگ پرچم ایران برعکس شده بود و همین موضوع حتی در اخبار 20:30 نشان داده شد.»بازیگر «در چشم باد» همچنین در مورد همراهی گروه هنرمندان ایرانی با اعضای تیم‌ملی فوتبال کشورمان می‌گوید: «تیم‌ملی در هتلی که قرار داشت، دارای شرایط امنیتی زیاد و به‌نوعی در حالت قرنطینه بود با این‌همه در ساعتی که می‌توانستیم آنها را ببینیم، اوقات خوبی داشتیم و سعی می‌کردیم روحیه تیم را بالا ببریم.»
او همچنین در مورد واکنش مردم کشورهای دیگر در مواجهه با گروه هنرمندان ایرانی چنین توضیح می‌دهد: «یکبار در حال صحبت با گروهی از افراد خارجی بودیم و پژمان جمشیدی را به‌عنوان فوتبالیست و بازیگر معرفی کردیم که خیلی‌ها خواستند با او عکس بگیرند. پس از آن اعضای دیگر گروه را معرفی کردیم و زمانی که فهمیدند بازیگر و خواننده هستیم، باور نمی‌کردند تعدادی هنرمند بدون تشریفات خاص به برزیل آمده‌اند، به همین دلیل شروع به مسخره‌کردن کردند مثلا می‌گفتند ما هم فضانورد هستیم. ما برای اثبات حرف‌هایمان مجبور شدیم به سراغ اینترنت برویم و عکس‌ها و خبرهایمان را به آنها نشان دهیم.»
او در بخش دیگری از این گفت‌وگو با اشاره به خبر ازدواج خودش با نرگس محمدی اظهار کرد: «شایعه‌ای مبنی بر ازدواج من و نرگس محمدی منتشر شد و حتی خیلی از سایت‌ها و روزنامه‌های معتبر آن را درج کردند درحالی که اینطور نیست و من نمی‌دانم این شایعه چگونه شکل گرفته است.»
درخشانی همچنین سخنانش را اینگونه خاتمه می‌دهد: «گروه هنرمندانی که به برزیل رفته بودند، نماینده ملت ایران نبودند، همه ما نماینده شخص خودمان بودیم و سعی کردیم باعث روحیه تیم‌ملی و معرف فرهنگ خودمان باشیم.»
امیرحسین صدیق: سفر برای تشویق نه فرار مغزها
امیرحسین صدیق از دیگر مسافران برزیل است. در پاسخ به سوال «شرق» که این حضور تا چه حد تاثیرگذار بوده می‌گوید: «فکر می‌کردم تاثیر بیشتری داشته باشد. هدف ما ساخت فیلمی بود که با انصراف تهیه‌کننده و آقای محمدحسین لطیفی، کارگردان کار به مشکل خورد اما شرکت تعطیلات رویایی اسپانسری را برعهده گرفت و سیدجواد هاشمی، کارگردانی را پذیرفتند و قرار است چهار تا پنج فیلم در شبکه خانگی عرضه شوند.» صدیق اما تنها فیلم‌ساختن را هدف این سفر نمی‌داند. «انتظار داشتیم با حضور ما موجی با انگیزه ناسیونالیستی و حمایت از تیم‌ملی ایجاد شود و نشان دهیم که سفر به خارج از کشور می‌تواند برای نشان‌دادن ایران و ایرانی هم باشد و نه‌فقط فرار مغزها.»
امیرحسین صدیق می‌گوید از بازتاب‌های سفر در داخل کشور چندان اطلاعی ندارد اما شنیده‌هایش حاکی از این است که انتقادها برپایه اطلاعات غلط و مشابه بوده و بهتر بود کسی از گروه اعزامی به این انتقادات جوابی نمی‌داد چون که بهترین جواب، خاموشی است.
فاطمه گودرزی: حضور هنرمندان مایه دلگرمی بود
فاطمه گودرزی، دیگر بازیگر حاضر در برزیل، حضور هنرمندان را در کنار تیم‌ملی در جام‌جهانی مثبت ارزیابی می‌کند. این بازیگر سینما و تلویزیون درباره نتایج این سفر می‌گوید: «فکر می‌کنم حضور خوبی بود؛ اینکه تیم‌ملی فوتبال هنرمندهای شناخته‌شده را در کنار خود می‌دیدند باعث دلگرمی تیم و تماشاگرها شد. به نظر من تاثیر مثبتی داشت.» از آنجا که او و دیگر هنرمندان همراهش در مراسم افتتاحیه حضور نداشته و روز بعد به برزیل رسیده‌اند، نظری در مورد مراسم هنری افتتاحیه ندارد؛ با این حال در مورد باخت تیم‌ملی به بوسنی اضافه می‌کند: «آنقدر تیم‌ملی ما مقابل آرژانتین خوب و حرفه‌ای بازی کرد و این بازی شیرین بود که تمام واکنش‌ها را تحت‌الشعاع قرار داد. ضمن اینکه وقتی می‌دیدیم شبکه‌های مختلف و تحلیلگرهای حرفه‌ای فوتبال به بازی خوب تیم ما اشاره می‌کنند دیگر به باخت توجه نمی‌کردیم. جام‌جهانی برد و باخت دارد و تیم‌های بزرگی مثل ایتالیا و اسپانیا هم در مرحله مقدماتی حذف شدند.»
جمشیدی: قصد جواب دادن ندارد
پژمان جمشیدی اعتقاد دارد اشتباه اول این بود که عنوان شد این سفر به خاطر حمایت هنرمندان از تیم‌ملی صورت می‌گیرد: «هنرمندها رفتند و به جای دستمزد گرفتن برای فیلمی که قرار بود ساخته شود جام‌جهانی را دیدند. البته بازیکن‌ها وقتی توی لابی هتل هنرمندها را می‌بینند روحیه می‌گیرند اما خون ما رنگین‌تر از بقیه نبود و تشویق ما با بقیه فرقی نداشت. ما هم مثل سایر تماشاگرها آمده بودیم ایران را تشویق کنیم.»
جمشیدی که از انتقادات صورت‌گرفته در این مدت گله دارد می‌گوید قصد جواب‌دادن به انتقادات را ندارد چون کسی توضیح می‌دهد که بخواهد توجیه کند و در نهایت هم صدایش به جایی نمی‌رسد اما برای اطلاع‌داشتن مردم باید حرف‌هایی را بزند: «اگر پول بیت‌المال بود چرا فیلم گرفته شد؟ چرا هنرمند بردند و آدم‌های دیگر را نبردند؟ من به‌عنوان پژمان جمشیدی قبل از بازی در سریال پژمان، آرزو داشتم بروم جام‌جهانی آلمان و بازی‌ها را ببینم اما کدام اسپانسری حاضر بود من را ببرد؟ یا بقیه دوستان فوتبالیست را؟ اما کدام اسپانسر حاضر بود روی دی‌وی‌دی ما سرمایه‌گذاری کند؟ ولی دی‌وی‌دی هنرمندان را می‌خرند. فیلمی قرار بود ساخته شود و ما توافق کردیم برای فروش دی‌وی‌دی‌ها چهره‌هایمان را بدهیم تا دی‌وی‌دی‌ها فروش برود و چک‌های تعطیلات رویایی پاس شود. شما دستمزد تله فیلم‌ها را مقایسه کنید با این ارقام. آدمی نیستم که به جایی وصل باشم و سابقه من هم این را نشان می‌دهد. فکر نمی‌کنم 20میلیون و 30میلیون هم پولی باشد که کسی خودش را بفروشد.»
پژمان جمشیدی داستان سفر را اینطور روایت می‌کند: «نفت سپاهان اسپانسر اولیه بود. آقای عزیزمحمدی قرار بود بلیت‌های مسابقات را در اختیار اسپانسر بگذارد در ازای اینکه 40نفر از اهالی فوتبال را هم به جام‌جهانی بفرستند. اسپانسر هم به شرطی پذیرفت که تعدادی از هنرمندان را هم به برزیل ببرند و مسابقه‌ای برگزار کنند تا این هزینه از طریق درآمدزایی این حرکت جبران شود اما در دقیقه90 اسپانسر حضورش را کنسل کرد. می‌توانید از آقای مظلومی بپرسید که یک روز قبل از حرکت مدارکش را پس گرفت. تعطیلات رویایی پول بلیت‌ها و هتل‌ها را پرداخته بود و در صورت لغوشدن 80درصد این هزینه‌ها از بین می‌رفت. تعطیلات رویایی قبول کرد اسپانسر باشد و بقیه هزینه‌ها را هم از طریق درآمدزایی فروش دی‌وی‌دی‌ها تامین کند. چک‌ها را هم جواد هاشمی امضا کرده بود جواد هاشمی ماند و تعهد دی‌وی‌دی‌ها. به خاطر کمبود بودجه خیلی از هنرمندها از فهرست کنار گذاشته شدند و همین 10، 15نفر باقی ماندند. بودجه و تعداد کم شد و شد دو یا سه‌دی‌وی‌دی به شکل مستند و سفرنامه. حالا مستند که بیرون بیاید می‌بینید که ما همه وقت را در حال فیلمبرداری بودیم. از صبح تا شب سه دوربین بالای سر گروه بود و فیلمبرداری می‌کردیم.»