به گزارش شبکه خبری هزاره سوم به نقل از «وطن امروز»، بعد از اعتراف صریح مرضیه افخم، سخنگوی وزارت امور خارجه مبنی بر نقض توافق ژنو توسط آمریکا که با اعمال تحریم اخیر علیه ایران صورت گرفت، اینبار سیدعباس عراقچی، مذاکرهکننده ارشد کشورمان به این موضوع واکنش نشان داد.
عراقچی که با رادیو فرانسه گفتوگو کرده در پاسخ به سوالی درباره تحریمهای جدید آمریکا علیه ایران، اظهار داشت: این تحریمهای جدید برخلاف روح و متن توافق موقت ژنو است. چنین اقدامی در بحبوحه مذاکراتی حساس آشکارا برخلاف حسننیت است. اگر خواستار دستیابی به توافقی قبل از مهلت تعیینشده هستیم، حسننیت لازم است. ما هم میتوانیم چنین کاری انجام دهیم، در توافق ژنو نکاتی فنی وجود دارد که به ما اجازه میدهد کارهایی انجام دهیم که خوشایند آمریکاییها نخواهد بود.
وی افزود: اما تاکنون ما از انجام کاری که بتواند به مذاکرات آسیب برساند خودداری کردهایم. ما همچنان پای میز مذاکرات هستیم و تا آخرین لحظه آن را ترک نخواهیم کرد. امیدواریم این امر (تحریمهای جدید آمریکا) تاثیری بر مذاکرات نگذارد اما اگر تاثیر بگذارد ما باید به تبع آن تصمیماتی اتخاذ کنیم. عراقچی همچنین مذاکرات آتی در نیویورک را مهم خواند و گفت: تا آن زمان با برخی اعضای کشورهای 1+5 گفتوگوهای دوجانبه خواهیم داشت و امیدواریم به این ترتیب برای دور جدید مذاکرات آماده شویم. این مذاکراتی حساس و در زمانی بسیار مهم خواهد بود اما این بدان معنی نیست که در صورت شکست در مذاکرات ماه سپتامبر در نیویورک همه چیز متوقف خواهد شد. هنوز تا ضربالاجل تعیین شده برای 24 نوامبر 2 ماه زمان باقی میماند.
مذاکرهکننده ارشد کشورمان تاکید کرد: حتی اگر در این مهلت به توافق نرسیم، به معنای آخر دنیا نیست و این پایان دیپلماسی نیست. دیپلماسی هرگز متوقف نمیشود. ما برای رسیدن به نتیجه بسیار جدی و مصمم هستیم. عراقچی با تایید سوال خبرنگار فرانسوی درباره موضوع غنیسازی و تعداد سانتریفیوژها به عنوان مسائل مورد اختلاف تصریح کرد: مساله دیگر بحث تحریمهاست. اینکه چه زمانی آنها برطرف میشوند؟ و همچنین اختلافات عمیقی درباره دیگر موضوعات وجود دارد. فعلا روی هیچ کدام از موضوعات توافقی وجود ندارد. درباره برخی موارد گزینهها و مواضعی داریم که به یکدیگر نزدیک هستند اما درباره برخی موضوعات اینگونه نیست. ما هنوز اختلافات زیادی داریم. تعداد سانتریفیوژها تنها یکی از پروندههاست.
اعمال تحریم جدید آمریکا علیه ایران در حالی است که مذاکرات دیپلماتهای ایرانی و آمریکایی در ژنو سوییس، برای بحث درباره برنامه هستهای تهران دیروز دومین روز خود را سپری کرد. همچنین دور بعدی مذاکرات بین ایران و 1+5 در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک در 18 سپتامبر (27 شهریور) برگزار خواهد شد. این اظهارات صریح عباس عراقچی در حالی است که حسن روحانی درباره این اقدامات گفته بود تحریمهای آمریکا خلاف روح توافق ژنو است. به نظر میرسد در تیم ارشد هستهای دولت اختلافاتی وجود دارد که مهمترین محور آن درباره نحوه تفسیر و برآورد اقدامات آمریکاییهاست. محمد جواد ظریف گفته است آمریکاییها برای آرام کردن تندروها دست به تحریم جدید زدهاند؛ این اظهارات ظریف به معنای توجیه اقدامات آمریکاییهاست اما اظهارات عراقچی حاکی از نظر صریح این مذاکرهکننده ارشد نسبت به نقض صریح توافق ژنو است. به هر حال اکنون در وزارت امور خارجه ایران یک دیدگاه معتقد است آمریکاییها به متن توافق با ایران پایبندند و دیدگاه دیگر معتقد است آمریکاییها به توافق پایبند نبوده و آن را نقض کردهاند. البته میتوان امیدوار بود این اختلافها، ظاهری بوده و یک استراتژی از سوی دولت بوده باشد تا از این طریق صدای منتقدان نیز از زبان مذاکرهکنندگان و تریبونهای دیپلماتیک مطرح شود.
برای روابط دوجانبه مذاکره نمیکنیم
تاکید بر هستهای بودن مذاکرات ایران و آمریکا از جمله موضوعاتی است که همواره از سوی طرف ایرانی بر آن تاکید شده است. عراقچی در بخش دیگری از اظهارات خود صراحتا گفت حتی در صورت حصول توافق هستهای نیز آماده مذاکره برای برقراری روابط دوجانبه با آمریکا نیستیم. مذاکرهکننده ارشد هستهای در پاسخ به این سوال که اگر توافق هستهای امضا شود، آیا شاهد تغییری تاریخی در روابط ایران و آمریکا خواهیم بود؟ پاسخ داد: بین گفتوگوهای هستهای و روابط ایران و آمریکا تفاوت وجود دارد. در چارچوب 1+5، ما منحصرا درباره موضوع هستهای گفتوگو میکنیم. حتی در صورت دستیابی به توافق هستهای، فکر نمیکنم آماده مذاکره برای برقراری روابط دوجانبه با آمریکا باشیم.ما باید بر روی گفتوگوهای هستهای متمرکز شویم. معاون وزیر امور خارجه کشورمان همچنین درباره اقدامات ایران علیه گروه تروریستی داعش گفت: ایران این گروه را تهدیدی فوری میداند. این به اصطلاح گروه «دولت اسلامی» در واقع گروهی تروریستی است. باید اقدامات جدی علیه آن اتخاذ شود. ایران به مسؤولیتهای خود عمل میکند و به مبارزه علیه این گروه ادامه میدهد. ما به دولت سوریه و دولت عراق برای مبارزه علیه این سازمان کمک کردیم اما برای شکست دادن این تروریستهای وحشی و کمک به دولتهای این 2 کشور فکر میکنم باید نیروهای بیرون و داخل منطقه متحد شوند.
نقض نص توافق و اثبات بیاعتباری آمریکا
نمایندگان مجلس شورای اسلامی بعد از اعمال تحریمهای جدید آمریکا در اظهارات مختلفی ضمن اشاره به نقض صریح توافقنامه آن را نشان غیرقابل اعتماد بودن آمریکا دانستند. نمایندگان همان موقع ضمن هشدار به تیم مذاکره کننده خواهان موضع همسطح دستگاه دیپلماسی در قبال این اقدام آمریکا شدند. در ادامه واکنش مجلسیها به نقض توافق ژنو توسط آمریکا اینبار علاءالدین بروجردی در قامت ریاست کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نسبت به این موضوع واکنش نشان داد. وی وضع تحریمهای جدید از سوی آمریکا را مخالف نص صریح توافق ژنو عنوان کرد. بروجردی همچنین هشدار داد در صورت ادامه روند خصمانه آمریکا، جمهوری اسلامی تغییر رویکرد خواهد داد. رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اعمال تحریمهای جدید از سوی آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران، گفت: اینگونه رفتارهای دوگانه از مقامات آمریکایی در قبال جمهوری اسلامی ایران هیچگاه دور از ذهن نیست و به طور قطع مسؤولان دستگاه سیاست خارجی ما نیز با هوشیاری کامل به این مساله واقف هستند. وی با بیان اینکه مقام معظم رهبری همواره فرمودهاند آمریکا قابل اعتماد نیست، افزود: آمریکا با اعمال تحریمهای جدید علیه جمهوری اسلامی ایران، پس از توافق ژنو، غیر قابل اعتمادبودن خود را بیش از گذشته به ملت ایران ثابت کرد و نشان داد این کشور همچنان خوی استکباری دارد و زیر بار هیچ توافقی نمیرود.
رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس در ادامه با تأکید بر اینکه جمهوری اسلامی ایران همواره و به استناد گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی صداقت خود را در روند مذاکرات هستهای نشان داده و تابع مقررات بینالمللی بوده، گفت: با توجه به اینکه جمهوری اسلامی ایران در راستای توافق ژنو هرگونه اقدامات اعتمادساز را انجام داده اما همواره از سوی غرب و بویژه مقامات آمریکایی مورد تهدید و تحریم قرار گرفته است که این اقدامات دوگانه با توافق ژنو سازگار نیست. بروجردی همچنین در ادامه بر پافشاری جمهوری اسلامی ایران بر استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای تأکید کرد و گفت: آمریکا و غرب باید بدانند در عصر حاضر، سیاست دوگانه در قبال کشور و ملت مستقلی مانند جمهوری اسلامی ایران پاسخگو نیست و آمریکاییها باید از این سیاستهای دوگانه دست بردارند. وی در همین زمینه تصریح کرد: هیچگونه تهدید و تحریمی در مسیر توسعه فناوری صلحآمیز هستهای توسط جمهوری اسلامی ایران خلل ایجاد نکرده و ما اگر در ادامه نیز با سیاستهای کارشکنانه و خصمانه آمریکاییها مواجه شویم، به طور قطع تغییر رویکرد داده و میتوانیم هرگونه تحریمی را برای دستیابی به اهداف صلحآمیز خودمان، دور بزنیم. رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس خاطرنشان کرد: آمریکا با وضع تحریمهای جدید علیه کشورمان که مخالف نص صریح توافق هستهای با 1+5 است، یک بار دیگر غیرقابل اعتماد بودنش را برای ملت ما ثابت کرد.
دریافت 650 میلیون دلار برای نقض تحریم ایران
بعد از اجرای توافق ژنو بارها در رسانههای مختلف اخبار مربوط به جریمه و تحریم بانکها، شرکتها و افراد مختلف به بهانه نقض تحریمهای ایران منتشر شده است. آخرین مورد در اینباره به جمعه 2 هفته پیش مربوط میشود که وزارت خزانهداری و وزارت خارجه آمریکا 8 شخصیت به همراه 20 شرکت و موسسه مالی از جمله 6 نفتکش ایرانی را به بهانه نقض تحریمهای هستهای و موشکی در لیست سیاه قرار دادند. آنطور که فارس به نقل از بلومبرگ نقل کرده قرار است در ادامه وصول جریمههای آمریکا از بانکها و موسسات تحریم شده، هفته آینده جریمه 650 میلیون دلاری «کامرز بانک» دومین بانک بزرگ آلمانی به بهانه نقض تحریمهای ایران دریافت شود. یک منبع آگاه در اینباره به بلومبرگ گفت: دومین بانک بزرگ آلمانی «کامرز بانک» احتمالا هفته آینده 650 میلیون دلار جریمه در ارتباط با نقض تحریمها علیه ایران به آمریکا میپردازد. براساس این گزارش این فرد که به دلیل محرمانه بودن موضوع خواست نامش فاش نشود، گفت: علاوه بر پرداخت جریمه مسؤولان این بانک آلمانی هم پیگرد قانونی میشوند. این بانک آلمانی در حال مذاکره با بخش دادرسی و بخش خدمات مالی فدرال رزرو آمریکا برای مصالحه موضوع است. براساس این گزارش، کامرزبانک به انجام نقل و انتقالات مالی برای شرکتهایی در ایران و سودان متهم شده است که به ادعای آمریکا خلاف مقررات تحریم بوده است. چندی پیش، بزرگترین بانک فرانسه نیز به اتهام نقض تحریمهای آمریکا علیه سودان، کوبا و ایران طی بازه زمانی 2002 تا 2012 به پرداخت جریمه تاریخی 9/8 میلیارد دلاری به دولت آمریکا محکوم شد. گفته میشود دولت آمریکا بخشی از هزینههای این کشور را از جریمه بانکهای سایر کشورها تامین میکند.