با این وجود بانک مرکزی با این توجیه که آوردن دلار به داخل کشور ناممکن است یا به سختی انجام می‌شود، بابت نفتی که فروخته و هنوز ارز آن را نگرفته است دست به انتشار ریال زده و معادل دلارحاصل از فروش نفت، ریال به دولت تحویل داده است.

برخی نمایندگان چنین اقدامی را خلاف قانون دانسته اما برخی‌ها نیز این اقدام دولت را طبق ماده ۱۹۳ قانون بودجه تلقی کرده‌اند. عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفت: طبق اعلام رئیس کل بانک مرکزی، دولت یازدهم با مصوبه ستاد تدابیر ویژه علاوه بر 4.1 میلیارد دلار سال قبل 1.2 میلیارد دلار از بانک مرکزی دریافت کرده است. موسی‌الرضا ثروتی در گفت‌وگو با تسنیم، درباره جلسه اخیر کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با رئیس کل بانک مرکزی اظهار داشت: این جلسه پیرامون فروش نفت و واریز درآمدهای نفتی به خزانه و بانک مرکزی برگزار شده بود. 

وی با اشاره به سخنان رئیس کل بانک مرکزی در جلسه یادشده، گفت: آن‌طور که آقای سیف به نمایندگان اعلام کرد طبق مصوبه ستاد تدابیر ویژه دولت یازدهم 1.2 میلیارد دلار از بانک مرکزی بابت درآمدهای نفتی که هنوز ارز آن به دست بانک مرکزی نرسیده، دریافت کرده است. این عضو کمیسیون برنامه و بودجه با بیان اینکه دیوان محاسبات گزارشی را درباره برداشت 1.2 میلیارد دلار به رئیس مجلس داده بود و آقای لاریجانی این موضوع را به کمیسیون بودجه ارجاع داد، افزود: با احتساب 1.2 میلیارد دلار و4.1 میلیارد دلار سال قبل، دولت عملاً 5.3 میلیارد دلار از درآمد فروش نفت را از بانک مرکزی برداشت کرده است.

ثروتی ادامه داد: ستاد تدابیر ویژه با این توجیه چنین مصوبه‌ای را صادر کرده بود که چون آوردن ارز به داخل کشور مشکل بود، به جای اینکه ارز در داخل کشور در اختیار بانک مرکزی قرار گیرد، معادل ریالی آن به دولت پرداخت شود و آن ارزها در خارج کشور در اختیار این بانک باشد. وی این را هم گفت که با مصوبه ستاد تدابیر ویژه، بانک مرکزی درباره نحوه استفاده از ارزهای نفتی که در خارج کشور است، مختار است و می‌تواند آن ارزها را در قالب واردات کالا و به شکل نقد به کار گیرد.

ثروتی همچنین درباره توجیه دولت یازدهم برای برداشت 4.1 میلیاردی از بانک مرکزی مبنی بر اینکه اشتباه حسابداری در این موضوع رخ داده است، تصریح کرد: اصل مطلب این است که بانک مرکزی بابت این برداشت‌ها پول چاپ کرده است. این عضو کمیسیون برنامه و بودجه در ارتباط با توضیح رئیس کل بانک مرکزی درباره ادعای خروج ۲۲ میلیارد دلار ارز در دولت قبل از کشور گفت: در این باره بحث‌هایی انجام و بنا شد بانک مرکزی اطلاعاتی را جمع‌آوری کند و به مجلس ارائه دهد.

تبدیل 1.2 میلیارد دلار درآمد بلوکه شده به ریال 

سخنگوی کمیسیون برنامه و بودجه گفت: تبدیل منابع ارزی بلوکه شده نفت به ریال توسط بانک مرکزی با مصوبه ستاد تدابیر ویژه بوده و این موضوع تخلف نیست. غلامرضا کاتب در گفت‌وگو با فارس، درباره گزارش رئیس کل بانک مرکزی مبنی بر برداشت ۲/۱ میلیارد دلار از منابع بانک مرکزی و پرداخت آن به دولت اظهار داشت: اینکه گفته شد تخلفی درباره ۲/۱ میلیارد دلار وجود داشته، دیوان محاسبات و کمیسیون برنامه و بودجه اعتقادی به تخلف در این باره ندارند. 

سخنگوی کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با بیان اینکه در بحث 1.2 میلیارد دلار هیچ تخلفی وجود ندارد، گفت: دولت نفت فروخته و براساس مصوبه ستاد تدابیر ویژه، ریال آن را گرفته و مصرف شده است. وی در پاسخ به این سوال که آیا درآمد ارزی ناشی از فروش نفت وصول شده است؟ بیان داشت: اگر پول نفت وصول شده بود و به حساب‌های بانک مرکزی واریز می‌شد، نیازی به مصوبه ستاد تدابیر ویژه نداشت. اکنون پول پرداخت شده اما بلوکه است. در این حالت، ستاد می‌تواند حکم بدهد تا از محل آن پول، ریال آن را بانک مرکزی به دولت بدهد.

کاتب در پاسخ به این سوال که آیا طبق قانون نباید ارز این درآمد در بازار تبدیل به ریال شود، تصریح کرد: اگر شرایط تحریم نباشد و پول به داخل بازگردد، باید در بازار تبدیل به ریال شود اما در شرایط تحریم، مجلس به ستاد تدابیر ویژه اجازه داده طبق ماده ۱۹۳ قانون بودجه می‌تواند مصوبه بگذراند و در شرایط تحریم، این کار انجام شود. وی با بیان اینکه سهم صندوق توسعه و وزارت نفت در این موضوع پرداخت شده است، گفت: سهم صندوق توسعه ملی در پایان سال و محاسبات سال محاسبه می‌شود و دولت اجازه دارد ۴ ماه بعد از پایان سال این سهم را واریز کند. این نماینده مجلس افزود: بحث ارز 1.2 میلیارد دلاری که ریال آن از سوی بانک مرکزی به دولت پرداخت شده مربوط به ۳ ماهه اخیر است.

برداشت ۵۱ هزار میلیاردی از نفت

گزارش دخل‌وخرج ۹ماهه دولت نشان می‌دهد، دولت در این مدت ۶۳۷۸۱میلیارد تومان درآمد غیرنفتی، ۱۰۱هزار میلیارد تومان هزینه جاری، ۵۱هزار میلیارد تومان درآمد نفتی، ۲۳۵۴۲میلیارد تومان اعتبار عمرانی و ۱۰هزار میلیارد تومان کسری بودجه داشته است.

کسری بود‌جه ۱۰ هزار میلیارد‌ تومان شد‌

براساس گزارش رسمی وزارت اقتصاد‌، کسری تراز عملیاتی و سرمایه‌ای بود‌جه ۹۳ تا پایان آذرماه امسال به بیش از ۱۰ هزار و ۷۵۳ میلیارد‌ تومان رسید‌. به گزارش تسنیم، گزارش وزارت امور اقتصاد‌ی و د‌ارایی از عملکرد‌ بود‌جه‌ای د‌ولت د‌ر ۹ ماهه سال جاری نشان می‌د‌هد‌، د‌ولت تا پایان آذرماه ۶۳۷۸۱ میلیارد‌ تومان د‌رآمد‌ و ۱۰۱ هزار و ۱۶۴ میلیارد‌ تومان هزینه جاری د‌اشته است که از کسری ۳۸۴۴۲ میلیارد‌ تومانی تراز عملیاتی بود‌جه خبر می‌د‌هد‌. 

د‌ر بخش د‌ارایی‌های سرمایه‌ای نیز واگذاری د‌ارایی‌های سرمایه‌ای که عمد‌ه آن د‌رآمد‌ نفت است، به ۵۱۲۳۱ میلیارد‌ تومان و تملک د‌ارایی‌های سرمایه‌ای یعنی پرد‌اخت عمرانی به ۲۳۵۴۲ میلیارد‌ تومان د‌ر ۹ ماهه امسال رسید‌ه است که خالص واگذاری د‌ارایی‌های سرمایه‌ای بالغ بر ۲۷۶۸۹ میلیارد‌ تومان می‌شود‌. براساس این گزارش، تراز عملیاتی و سرمایه‌ای که ﺍﺯ ﻣﺠﻤﻮﻉ ﺗﺮﺍﺯ ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ ﻭ ﺧﺎﻟﺺ ﻭﺍﮔﺬﺍﺭﻱ ﺩﺍﺭایی‌ﻫﺎﻱ ﺳﺮﻣایه‌ای به د‌ست می‌آید‌، د‌ر ۹ ماهه سال جاری به منفی ۱۰هزار و ۷۵۳ میلیارد‌ تومان رسید‌ه که از آن به کسری بود‌جه تعبیر می‌شود‌.

همچنین براساس قانون بود‌جه ۹۳، د‌ولت باید‌ امسال ۷۰ هزار و ۲۵۴ میلیارد‌ تومان د‌رآمد‌ مالیاتی د‌اشته باشد‌ که طی ۹ ماه این رقم باید‌ به ۵۲ هزار و ۶۹۰ میلیارد‌ تومان برسد‌. این د‌رحالی است که عملکرد‌ بود‌جه‌ای د‌ولت نشان می‌د‌هد‌ د‌رآمد‌ مالیاتی د‌ولت تا پایان آذر ماه به ۴۷ هزار و ۸۷۲ میلیارد‌ تومان رسید‌ه که نشان از کسری ۴۸۰۰ میلیارد‌ تومانی د‌ارد‌. د‌ر عین حال، د‌رآمد‌ مالیاتی د‌ولت طی ۹ ماهه امسال نسبت به رقم ۳۱۴۹۰ میلیارد‌ تومانی سال گذشته ۵۲ د‌رصد‌ رشد‌ د‌اشته است.