به گزارش شبکه خبری هزاره سوم به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی حج، در فرازی از دعای ندبه آمده است: «لیت شعری این استقرت بک النوی، بل ای ارض تقلک، اوثری، اءبرضوی، او غیرها، ام ذی طوی» (کاش می‌دانستم محل استقرارت کجاست! و در کدام سرزمین جای داری. آیا در رضوی و یا در وادی طوی به دنبالت بگردیم؟)

به راستی وادی طوی کجاست؟ و با توجه به تغییر و تحولات تاریخی چگونه می‌توان موقعیت جغرافیایی آن را در شهر مقدس مکه یافت؟

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسین عسکری، کارشناس مسئول امور روحانیون بعثه مقام معظم رهبری در مکه مکرمه با شناسایی موقعیت‌های تاریخی و تطبیق تاریخ با جغرافیای این منطقه، جزء معدود کسانی است که می‌تواند پاسخگوی این پرسش باشد.

سئوالمان را با او در میان می‌گذاریم و حجت‌الاسلام عسکری در پاسخ می‌گوید: وادی طوی، منطقه‌ای است در شمال مسجدالحرام که به منطقه جرول معروف است و تا روبه‌روی منطقه فخ و تنعیم امتداد دارد. در میدان جرول روبه‌روی زایشگاه فعلی مکه، چاهی هست به نام «بئر طوی». این منطقه و چاه آن، یادآور توقف پیامبر گرامی اسلام (ص) در سال هفتم هجرت، پس ازامضاء عهدنامه صلح حدیبیه است.

در این سال پیامبر اکرم (ص) به همراه 2 هزار نفر از یاران خود به منظور بجا آوردن عمره از مدینه حرکت کردند و در مسجد شجره، لباس احرام پوشیدند. بعد به سمت مکه مکرمه حرکت کرده و در نزدیکی مکه مکرمه، کنار چاه ذی‌طوی (در وادی ذی‌طوی) و در خیمه‌ای که برای آن حضرت برپا شده بود، بیتوته کردند و صبحگاهان بعد از غسل و وضو از چاه طوی برای انجام اعمال عمره به طرف مسجدالحرام رفتند.

بعد‌ها در محل خیمه پیامبر (ص)، مسجدی به نام مسجد خیمه ساخته شد که در جریان توسعه خیابان تنعیم تخریب شد. در حجةالوداع نیز پیامبر در همین محل شب را گذرانیده و صبحگا‌هان برای انجام مناسک به طرف مسجدالحرام حرکت کردند.

کارشناس مسئول امور روحانیون بعثه مقام معظم رهبری در مکه مکرمه در ادامه افزود: واژه «ذی طوی» برای مومنانی که هر صبح جمعه دعای ندبه را نجوا می‌کنند و در فراغ مولایشان اشک می‌ریزند، آشنا و مانوس است. چرا که نام این محل در دعا ذکر شده و منتظران موعود عدل‌گستر آن را هر جمعه تکرار می‌کنند.

در روایات هم آمده که حضرت صاحب‌الامر (عج) در این محل با یارانش ملاقات می‌کرده است و افرادی چون علی بن مهزیار اهوازی در ایام حج در این مکان خدمت حضرت مشرف شده و آنطور که از قرائن برمی‌آید، محل استقرار حضرت مهدی موعود (عج) در ایام حج بوده است.

در هر حال ذی طوی و یا وادی طوی در شمال شهر مکه محل مقدسی است که چه در صدر اسلام و چه امروز مورد توجه بزرگان دین بوده است و جا دارد مورد تکریم زائران محترم قرار گیرد.

لازم به ذکر است که منطقه جرول و محل چاه طوی در طرح توسعه مسجدالحرام قرار گرفته و تمام هتل‌های منطقه تخریب شده است. تنها ساختمان بئر طوی در این بین باقی مانده که تصاویر آن در زیر قابل مشاهده است. امید است که مسئولان توسعه حرم امن الهی اهتمام خاصی در صحت نگهداری اماکن متبرکه اطراف حرم داشته باشند و دستورات لازم برای حفظ این آثار ارزشمند را صادر کنند.