به گزارش شبکه خبری هزاره سوم بعد از انتخابات پرشور 24 خرداد، با روی کارآمدن دولتی با شعار اعتدال و میانه روی، انتظار می رفت که مشی اعتدال در عملکرد مسئولان جدید نمایان شود. با گذشت9 ماه از دوران جدید؛ بر خلاف شعارهای انتخاباتی، شاهد برخی اعمال از سوی مسئولین دولت تدبیر هستیم که نه تنها با اعتدال سازگار نیست بلکه در تضاد آشکار با فرهنگ اسلامی – ایرانی و شعار اعتدال و میانه روی است... 

مقدمه

قریب به یکسال پیش، در گرماگرم رقابت های انتخابات ریاست جمهوری، هر یک از داوطلبان به بیان برنامه ها و شعارها و نحوه ی عملکرد احتمالی خود در آینده، در صورت پیروزی در انتخابات، می پرداختند. در این بین حسن روحانی، کاندیدایی که خود را به جریانات و اشخاص وابسته نمی دانست با شناخت درست اوضاع آن دوره، با طرح شعار اعتدال و میانه روی و نامگذاری دولت مد نظر خود به عنوان دولت تدبیر و امید، توانست نظر اکثریت مردم را به سوی شعارهای انتخاباتی خود جلب کند. آنچه مسلم است این که مردم با این انتخاب خود نشان دادند که خواستار اعتدال در مناسبات سیاسی، فرهنگی و اجتماعی دولت آینده هستند، مردمی که از افراط ها و تفریط ها سودی نبرده بودند،  این بار به سردهندگان شعار اعتدال اعتماد کرده و دولت را بسان ودیعه ایی به آنها سپردند. با اینکه هنوز یکسال از عمر دولت تدبیر و امید نمی گذرد، به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، این دولت هنوز نتوانسته در بحث اعتدال به حداقل شعارهای خود جامه ی عمل بپوشاند. اما این بحث به این جا ختم نمی شود. از ابتدای شروع به کار دولت، برخی اعمال از سوی مسئولین و وابستگان به دولت و برخی سخنان و نظرات نشان می دادکه مشی مسئولین با شعار آنها سازگار نیست. حال این سوال مطرح می شود که با وجود این شواهد، شعار اعتدال دولت را باید صرفا حربه ی تبلیغاتی آنها در دورانی دانست که سعی می کردند از رقیبان خود پیشی بگیرند یا تنها جمله ایی که مقطعی بیان شده بود و کارکردی فریبنده داشت. در هر صورت چه کسانی که به گفته ی رییس جمهور پیام انتخابات را دریافت کردند و چه کسانیکه دریافت نکردند، از دولت جدید انتظار اعتدال داشتند و به ویژه کسانیکه در این مدت کوتاه برچسب هایی از قبیل بی سواد، بی شناسنامه و محبین تحریم!! خوردند، بنابر حق آزادی بیان؛ حق خود می دانستند که از دولت درباره ی شعارهای دوران انتخابات بازخواست کنند و این وظیفه ی دولتمردان بود که جوابگوی وعده های داده شده باشند گرچه هنوز جوابی مشخص به نقدهای مطرح شده داده نشده است.

اعتدال در تمامی شئون یک دولت وارد می شود و می توان آنرا در جنبه های مختلف اعمال دولت مورد بررسی قرار داد. اما بخشی که بیشتر مورد توجه است را شاید بتوان اعتدال در عرصه ی اجتماعی دانست. با رجوع به برخی احادیث، مانند این حدیث پیامبر صلی ‌الله ‌علیه‌و‌آله «الناس علی دین ملوکِهم» (مردم بر دین ملوک خویش اند) و حدیث شریف امام علی علیه‌السلام، «الناس باُمرائِهم اشبه منهم بآبائِهم» (مردم به امیرانشان شبیه تر هستند تا به پدرانشان) و همچنین با مراجعه به نظرات کارشناسان علم جامعه شناسی و روانشناسی، درمی یابیم که در شکل دهی رفتار عمومی در یک جامعه عوامل متعددی دخیل اند که از جمله مهمترین آنها می توان به نوع رفتار و عملکرد مسئولین و رهبران جامعه اشاره کرد. سخنان امسال مقام معظم رهبری در حرم رضوی نیز موید همین نکته است: مسئولیت مسئولان و مدیران کشور از دیگران بیشتر است؛ بسیاری از زیاده روی ها و ریخت و پاش ها در رفتار مردم، به خاطر نگاه کردن به رفتار آن کسانی است که آنها را «بزرگ ترها» می دانند. اگر اسراف در بین سطوح بالا نباشد، در بین مردم هم اسراف کم خواهد شد. با این مقدمه حال شاید بتوان سوال اصلی را مطرح کرد: نقش مسئولین دولت اعتدال در تعریف صحیح  سبک زندگی اسلامی – ایرانی در جامعه چیست؟ نقش مسئولین در تعریف این مفهوم تاکنون مثبت بوده است یا منفی ؟  چه رابطه ایی بین اشرافیت و اعتدال وجود دارد؟ آیا خوی اشرافیگری و کاخ نشینی در فرهنگ اسلامی و سبک زندگی اسلامی – ایرانی جایگاهی دارد؟ و....

برای روشن شدن بهتر موضوع سعی می شود در ادامه به برخی شواهد بدون پیش داوری و با مشی اعتدال نگاهی گذرا شود:

حاشیه هایی مهم تر از متن

طبعا در هر کشوری مسئولین باید فارغ از دغدغه های روزمره ی خود، با در نظر داشتن دغدغه های حوزه ی مسئولیت خویش، آنها را تبدیل به دغدغه های خود کنند تا بتوانند به این شیوه تمام هم و غم خود را صرف رفع مشکلات و رسیدگی به امور مردمی کنند که به آنها اعتماد کرده و قدرت خود را به آنها تنفیذ کرده اند. رییس جمهور و وزیران وی نیز از این قاعده مستثنی نیستند. اما در مورد دولتمردان تدبیر و امید این سوال مطرح است که با توجه به شرایط اقتصادی حال حاضر کشور، دقیقا چه میزان از بودجه ی عمومی باید صرف رفع دغدغه های شخصی شود؟ آیا می توان استخر نهاد ریاست جمهوری را دغدغه ی مسئولین به حساب آورد در حالیکه هر یک از وزارتخانه ها دارای استخرهای خاص خود هستند؟ تغییر مبلمان و دکوراسیون نهادهای دولتی با هزینه ی عمومی نیز جزو همین دغدغه ها می باشد؟ رییس جمهوری که بعد از تحویل سال در تمامی شبکه های صدا و سیما، دقایقی را به عنوان پیام نوروزی با مردم صحبت  می کند، چه نیازی به ارسال میلیونها پیامک به مردم دارد؟ و یقینا هزینه ی های میلیاردی برای اینگونه اعمال، از مشی اعتدال به دور است. و طبعا یک رییس جمهور بدون ارسال پیامک برای تک تک مردم نیز می تواند عید را به آنها تبریک بگوید همانطور که یک مسئول می تواند بدون استخر به وظایف خود به درستی عمل کند و در دفتری بدون دکوراسیون و مبلمان جدید و شیک به مشکلات مردم رسیدگی کند. و نکته ی جالب اینجاست که این همه در حالی صورت می پذیرد که خبرها حاکی از آن است که امسال در وزارتخانه های ارشاد، آموزش و پرورش و علوم زمزمه هایی از تعدیل نیرو به گوش می رسد و معلمان حق التدریسی نیز باید منتظر کسر 10% از حقوق خود باشند با این حال بازهم مشی اعتدال دولت به سمت پرداختن به نیازهای های کاذب مسئولین رفته و از توجه و رسیدگی به مشکلات مذکور خبری نیست.

حسن روحانی بعد از تحویل سال برای دیدن مادر خود به سمنان رفت. وی در ادامه برای شرکت در جشن نوروز، سفری به کشور افغانستان داشت و سپس چند روزی را نیز در استان مازندارن حضور داشت. وی در چهارمین سفر خود در سال جاری وارد جزیره کیش شد.

سیاحت در مناطق آزاد !

اگر چه این حق رییس جمهور است که برای سفرهای نوروزی خود هر مقصدی را که می خواهد برگزیند، اما به عنوان رییس قوه ی مجریه و یکی از رهبران افکار عمومی، شاید صحیح نباشد که در آغازین روزهای سال با سفر به منطقه ی آزاد کیش که به عنوان یکی از مراکز تبلیغ تفکر مصرف گرایی و اشرافی گری با کاخ های مجلل و قیمتهای نجومی در نزد افکار عمومی جامعه شناخته شده است، موجب ترویج این نوع از سبک زندگی شود در حالیکه درصد کمی از مقصدهای مسافران نوروزی به این جزیره ی پر زرق و برق ختم می شود. چند سالی است که رهبر معظم انقلاب اسلامی در ایام نوروز علاوه بر سفر به مشهد مقدس با بازدید از مناطق عملیاتی جنوب، مردم را به شناخت شهدا و راه و سلوک آنها رهنمون می کنند. اما شاید نتوان به راحتی دریافت که سفر رییس جمهور به مناطق آزاد شمال و جنوب کشور تنها جنبه ی تفریحی داشته یا هدف دیگری نیز به دنبال آن است یا نه.

وزیرانی با دغدغه های میلیاردی

طبعا وزیری که می خواهد مشکلات مردم در حوزه ی خود را به درستی درک کند حتما نباید با همان مشکل دست و پجه نرم کرده باشد، شاید آشنایی کوچک یا جزیی وزیر یا مسئول هم بتواند گره از کار مردمی که با آن مشکل دست و پنجه نرم می کنند؛  باز کند. از مشکلات شایع حال حاضر، و از مشکلاتی که به برکت لطف دشمنان و مدیریت صحیح دوستان،کم و بیش اکثریت مردم را مشغول کرده است می توان به مشکل اقتصادی اشاره کرد. حقوقی که کفاف هزینه ها را نمی دهد، قیمت های سر به فلک کشیده، وام های بانکی، اجاره و بهای مسکن، مشکلات قشر جوان، هزینه های عروسی و زندگی مشترک، هزینه های درمانی و... از جمله مشکلاتی هستند که دیگر برای خانواده های ایرانی تبدیل به عضوی از خانواده شده اند چرا که هیچگاه رفع نمی شوند. امروز در دولت تدبیر شاهد وزرایی هستیم که آنها نیز دغدغه های مردم را دارا می باشند ولی نه اکثریت مردم و نه دغدغه های مذکور. وزرایی که دارایی های آنها که در دوران مدیریت در بخش های دولتی و خصوصی بدست آمده، آنها را بیشتر به سرمایه داران شبیه کرده است تا مدیران دولتی. حال با این تعاریف می توان امید داشت چنین وزرایی مشکلات مردم را به خوبی درک کنند؟ و آیا وزیری که نتوانسته مشکلات را درک کند، می تواند به خوبی برای حل آنها برنامه ریزی کند؟ با تمام این اوصاف و تعاریف از وزرای سرمایه دار، بحث دیگری که حقیقتا قابل درک نیست، حقوق متوسط بین 10 تا 20 میلیونی آنهاست. حتی اگر وزرای دولت دارای چنین سرمایه هایی هم نبودند در شرایط حاضر و کمبودهای مالی دولت که مسئولان را وادار کرد تا از مردم بخواهند از دریافت یارانه انصراف دهند، چنین حقوقی برای وزرا قابل بحث بود چه رسد به شرایط حال حاضر و با توجه به اینکه در کشور به ازای هر 5 کارمند 1 مدیر داریم، اگر قرار باشد مدیران دولتی دارای دستمزدهایی اینچنینی باشند، شاید دیگر بودجه ایی برای رسیدگی به اوضاع مردم باقی نماند و چه زیبا و امروزی فرمود آن پیرجماران: مصیبت هایی که ملت ما می کشند از این است که متصدیان امورشان از قشر مرفه و از اشراف و اعیان جامعه، در پی این هستند که ثروتشان را زیاد کنند. (صحیفه امام(ره), ج 17, ص 453)

جشن پر حاشیه در کاخ سلاطین

برپایی جشن توسط نهاد دولت و دعوت از سفرای کشورهای خارجی و مهمانان داخلی به مناسبت های گوناگون امری طبیعی است. این جشن ها نه تنها در این دولت بلکه در دولت های سابق نیز سابقه داشته است گرچه مانند این جشن نبوده است. اما چند نکته جشن سعدآباد را از سایر مراسم های مشابه؛ متمایز کرده است. اولین نکته محل برگزاری این جشن بوده است. دعوت از همسران سفرا و وزرا در محل حکومتی که دست نشانده ی غرب و نوکر سرسپرده ی آنها بوده و یادآور تسلط بی چون و چرای آنها بر این سرزمین و یادآور چپاول اموال و میراث این کشور بوده است بیانگر چیست؟ گذشته از بحث دیپلماسی عمومی، این حرکت دولت و برپایی جشن در کاخی مجلل و با تشریفات اشرافی در زمانی که دولت با تبلیغات گسترده از مردم می خواهد به خاطر شرایط اقتصادی کشور از دریافت یارانه انصراف دهند توجیه مشخصی ندارد. گرچه برخی اخبار راجع به این جلسه مانند اهدای 5 سکه به حضار، شوی لباس و بعضی شنیده های دیگر تکذیب شد و معلوم شد که صحت نداشته است ولی بازهم نمی توان اصل برگزاری جلسه با اوصافی ویژه در کاخ را نادیده گرفت. بحث دیگر دعوت از چهره ایی است که چندی است از طرف مجامع اروپایی مطرح شده و به نمایندگی از فعالین به فعالیت می پردازد. حضور این افراد را نمی توان در منظومه ی گفتمان اعتدال جای داد ولی برخی آنان را به راحتی در برنامه های دولت تدبیر می گنجانند. با مراجعه به موضوع مطرح شده در ابتدای نوشته پیرامون نقش مسئولین رده بالای دولتی به عنوان بخشی از رهبران افکار عمومی جامعه؛ آیا سخنان امام راحل (ره) به این زودی فراموش کرده اییم که می فرمود: ما باید کوشش کنیم که کاخ نشینی را از این ملت بزداییم. اگر بخواهید ملت شما جاوید بماند و اسلام آن طوری که خدای تبارک و تعالی می خواهد، در جامعه ی ما تحقق پیدا کند، مردم را از آن خوی کاخ نشینی به پایین بکشید، خود کاخ نشینی این خوی را می آورد. و با این وجودآیا این حرکت در جهت پیشبرد اهداف انقلاب و عمل به سخنان امام (ره) بوده است؟

تحجر فرهنگی

گرچه در زمان تبلیغات انتخابات، حسن روحانی هرگونه وابستگی به اشخاص و جریانات سیاسی را رد کرد؛ اما امروز شاهد آن هستیم که سیاست های اتخاذ شده در حوزه فرهنگ عمومی ادامه ی همان سیاست های کارگزاران در زمان هاشمی و تساهل فرهنگی دوره ی خاتمی است تا آنجا که حامیان این دو جریان امروز به توجیه کنندگان سیاست های اعمالی دولت بدل شده اند. در همین راستا چندی پیش سایت هاشمی رفسنجانی با نشر سخنانی از وی در تعارض آشکار با تفکر اسلامی و اندیشه های امام خمینی (ره) و رهنمودهای مقام معظم رهبری (دام ظله)؛ در مطلبی عنوان کرد که «ساده زیستی مسیر پیشرفت نیست». این نوع از رفتار و این عملکرد بی شک از شیوه ی اعتدال که سیاست اعلامی دولت بود، فاصله ی زیادی دارد به طوریکه اعتدال خواندن این نوع عملکرد بیشتر به مزاح می ماند تا کلام جد.

نتیجه گیری

با این حال، بر کسی پوشیده نیست که در جهت حفظ وحدت و انسجام داخلی و در راستای عمل به فرامین مقام معظم رهبری باید از دولت منتخب مردم حمایت کرد. هر چند انتقادها زیاد به مذاق دولت خوش نمی آید و هر از چند گاهی منتقدین را بی سواد و بی شناسنامه و... می خواند ولی قطعا منتقدین بی سواد با نشان دادن نقطه ضعف ها و مشکلات دولت باز هم در راستای کمک به دولت برای برطرف کردن آن مشکلات گام برخواهند داشت.

منابع:

روزنامه وطن امروز – شنبه 30 فروردین ماه 1393

http://www.farhangnews.ir/content/72218

http://khabarfarsi.com/ext/8975422

www.ghatreh.com/news/nn19100775/

http://www.asrehamoon.ir/vdcizpaw.t1az32bcct.html

www.598.ir/fa/news/218544/

http://www.rajanews.com/detail.asp?id=185559

http://seraj24.ir/fa/news-details/55438/

seraj24.ir/fa/news-details/55286/

seraj24.ir/fa/news-details/54735/