به گزارش شبکه خبری هزاره سوم علی حمیدی مدنی، متخصص اورولوژی با تشریح وظیفه غده پروستات گفت: غده پروستات عضوی مردانه است که در تولید مثل نقش دارد تا جایی که اگر این غده و ترشحات مربوط به آن وجود نداشته باشد مردان بارور نخواهند شد.

وی افزود: از زمان تولد یک پسر، غده پروستات در بدن وی وجود دارد ولی غیر فعال است تا اینکه همزمان با رشد وی و رسیدن به بلوغ، شروع به رشد می‌کند و بخشی از ترشحات مایع منی را که برای تغذیه اسپرم ها ضروری است تولید می‌کند.

این متخصص اورولوژی رشد غده پروستات را مسأله مهم در تبدیل این غده به یکی از عوارض شایع بین مردان توصیف و تصریح کرد: با افزایش سن و تغییرات هورمونی،‌ غده پروستات دچار دگرگونی در ساختمان و عملکرد می‌شود که می‌تواند فرد را به بیماری بزرگی خوش‌خیم یا بدخیم پروستات مبتلا کند.

حمیدی مدنی درباره بیماری بدخیم غده پروستات گفت: بیماری بدخیم پروستات در تمام جوامع غربی و شرقی بیماری شایع است اما نوع رژیم غذایی و اسلوب زندگی در رویداد این بیماری نقشی کاملاً جدی ایفا می کند به گونه ای که در آمریکا یا در کشورهای حوزه اسکاندیناوی پس از سرطان پوست شایعترین بدخیمی در مردها محسوب می‌شود و پس از سرطان ریه دومین علت مرگ در آقایان است.

وی درباره علت شیوع سرطان غده پروستات در جوامع مختلف خاطرنشان کرد: وقتی سن جمعیت متناسب با افزایش امید زندگی بالا می‌رود، یک رشته بیماری‌های خاص سالمندان از جمله سرطان‌ها در جامعه شیوع پیدا می‌کند که در بین مردان سرطان پروستات به شدت شایع شده است.

این متخصص اورولوژی درباره ارتباط تشخیص سرطان غده پروستات و افزایش سن گفت: هر چه سن مردان بالاتر رود امکان اینکه بیماری سرطان پروستات تشخیص داده شود یا علائم و شواهد بیماری در این فرد دیده شود بیش از پیش وجود خواهد داشت.

* علت ابتلا به سرطان پروستات

حمیدی مدنی درباره علت پیدایش سرطان غده پروستات خاطرنشان کرد: درباره علت پیدایش این بیماری فاکتورهای هورمونی وجود دارد و می‌توان گفت این بیماری وابسته به آندروژن هورمون جنسی مردانه است و کسانی که از دوران کودکی بیضه هایشان را از دست داده‌اند و بدین ترتیب هورمون‌های جنسی مردانه در آنها وجود ندارد به سرطان غده پروستات مبتلا نمی‌شوند.

وی افزود: مبتلا نشدن مردان فاقد هورمون‌های جنسی مردانه به سرطان غده پروستات نشان می‌دهد بیماری غده پروستات به نوعی در ارتباط با هورمون‌های جنسی مردانه است و چنانچه ما با برداشتن بیضه‌ها آندروژن هورمون جنسی مردانه را حذف کنیم، باعث مرگ برنامه ریزی شده سلول های پروستات و تحلیل این غده می‌شویم.

این متخصص اورولوژی با تأکید بر ضرورت هورمون جنسی مردانه برای سلامت مردان گفت: با توجه به نقش مهم آندروژن هورمون جنسی مردانه در سلامت جنسی مردان و مسائل باروری، نمی‌توان چنین کارهایی انجام داد؛ به رغم اینکه وجود این هورمون مشکلاتی نظیر بزرگ شدن غده پروستات را در سنین بالا ایجاد می‌کند چنانچه بسیاری از مردان سالمند دچار مشکلات ادراری ناشی از بزرگی پروستات یا سرطان پروستات هستند.

حمیدی مدنی نقش هورمون‌های زنانه را عکس هورمون‌های مردانه توصیف و خاطرنشان کرد: بر خلاف هورمون‌های جنسی مردانه، هورمون‌های جنسی زنانه موجود در گیاهان، غلات،‌ حبوبات و غذاهای آسیایی و شرقی تاثیر منفی بر رشد سرطان پروستات دارند.

وی افزود: هرچه مقدار بیشتری ویتامین D، آنتی اکسیدان‌های موجود در گوجه فرنگی پخته و پلی فنول‌هایی که در انار چای سبز و تمشک وجود دارد در رژیم غذایی افراد وجود داشته باشد از رشد سلول‌های سرطانی غده پروستات یا از علامت دارشدن بیماری پیشگیری می‌شود.

این متخصص اورولوژی خاطرنشان کرد: در سوی دیگر ترکیباتی مثل اسیدهای چرب غیر اشباع که عموماً در گوشت قرمز پرچرب وجود دارند با تحریک رشد سلول های سرطانی غده پروستات فرد امکان ابتلای فرد به سرطان غده پروستات را افزایش می‌دهند.

حمیدی مدنی افزود: علاوه بر فاکتورهای هورمونی و تغذیه‌ای سن فاکتوری مهم در رابطه با ابتلا به سرطان غده پروستات است زیرا این بیماری وقتی علامتدار می‌شود که افراد پا به سن گذاشته‌اند به طوری که تقریباً ۷۵ درصد ابتلا به سرطان پروستات را در افراد بالای ۶۵ سال می‌بینیم و تشخیص می‌دهیم.

وی درباره پراکندگی شیوع سرطان غده پروستات در جهان نیز گفت: در پیدایش بیماری در مناطق مختلف دنیا تفاوت‌های قابل توجهی وجود دارد برای مثال در کشورهای توسعه یافته غربی بالاترین شیوع این بیماری را شاهد هستیم که شاید این ماجرا به رژیم غذایی و فاکتورهای محیطی کشورهای توسعه یافته غربی ارتباط دارد که در رژیم غذایی آسیایی‌ها کمتر وجود دارد چرا که آسیایی‌‌ها در رژیم غذایی خود ضمن استفاده کمتر از گوشت قرمز و چربی‌ها، بیشتر از غذاهای گیاهی و سبزی‌ها و میوه‌ها استفاده می‌کنند.

این متخصص اورولوژی درباره شیوع سرطان غده پروستات در نژادهای گوناگون نیز تصریح کرد: این بیماری در نژادهای مختلف متفاوت است و در بین سیاهپوست‌ها بیشترین شیوع و در بین آسیایی‌ها کمترین شیوع را دارد.

حمیدی مدنی درباره نقش وراثت در بروز سرطان غده پروستات گفت: ۵ درصد سرطان‌های غده پروستات وراثتی هستند و معمولاً سرطان‌های وراثتی در مردهای جوان و زیر ۶۰ سال مشاهده می‌شود.

وی تصریح کرد: از هر ۹ مرد یک نفر می‌تواند به سرطان غده پروستات مبتلا شود و اگر در خانواده‌ای پدر یا برادر به سرطان غده پروستات مبتلا باشند ریسک وجود چنین بیماری در اعضای دیگر خانواده ۲ برابر جمعیت عام بدون وجود این بیماری در خانواده است و اگر ۲ نفر از بستگان درجه یک فرد برای مثال پدر و برادر به سرطان غده پروستات مبتلا باشند احتمال ابتلای این فرد به سرطان پروستات ۴ برابر افراد عادی است بنابراین سابقه فامیلی و وراثت در ابتلای به بیماری پروستات مطرح است.

این متخصص اورولوژی ورزش و فعالیت‌های فیزیکی را از راه‌های پیشگیری از ابتلای به سرطان غده پروستات توصیف و تأکید کرد: کسانی که مرتباً فعالیت‌های فیزیکی انجام می‌دهند در مقابل بیماری محافظت می‌شوند و در مقابل افرادی که فعالیت بدنی‌شان کم است بیشتر دچار این قبیل بیماری‌ها خواهند داشت.

* الکل و دخانیات عامل افزایش خطر

حمیدی مدنی مصرف روزمره مقادیر زیاد الکل و استعمال دخانیات را از دیگر عوامل افزایش احتمال فرد به سرطان غده پروستات دانست و گفت: البته اتفاق نظر درباره افزایش شیوع بیماری به سبب استعمال دخانیات وجود ندارد ولی همه متفق القولند احتمال ابتلای افراد سیگاری به فرم کشنده این سرطان بسیار زیاد است.

وی درباره خطر این بیماری نیز تصریح کرد: اصولاً سرطان غده پروستات بیماری کشنده نیست به گونه ای که می‌توان گفت، بسیاری از مبتلایان به سرطان غده پروستات با این بیماری می‌میرند و نه از این بیماری به بیان دیگر مبتلایان به سرطان پروستات به علل دیگری غیر از سرطان همچون سکته قلبی و مغزی جان خود را از دست می‌دهند.

این متخصص اورولوژی درباره شیوع سرطان غده پروستات خاطرنشان کرد: در ایران شاخص امید به زندگی و سن به تناسب بهبود شرایط بهداشتی و رفاهی افزایش یافته است و به همین دلیل این بیماری در بین مردان بیشتر تشخیص داده می‌شود که علت این موضوع را می‌توان به شرایط نامناسب تغذیه‌ای و پیشرفت در حوزه تشخیص این بیماری مربوط دانست.

حمیدی مدنی درباره درمان سرطان غده پروستات نیز گفت: اگر این بیماری در مراحل اولیه که بیماری به خود بیماری محدود است تشخیص داده شود درمان قطعی انجام خواهد شد ولی اگر این بیماری از غده پروستات بیرون بیاید و به استخوان‌های لگن یا سایر استخوان‌ها گسترش پیدا کند، طبیعتاً درمان بیماری دیگر معنا نخواهد داشت.

وی افزود: در صورت تشخیص زودهنگام و به موقع سرطان غده پروستات، این غده با جراحی استخراج شده و به این طریق می‌توانیم بیماری را کاملاً مهار و محدود کنیم ولی اگر این بیماری دیر تشخیص داده شود به استخوانها سرایت پیدا می کند و بیمار را به دردهای ناتوان کننده استخوانی دچار می‌کند و با ابتلای بیمار به عوارضی همچون مشکل ادرار کیفیت زندگی بیمار را خراب می کند که در این صورت برداشتن پروستات فایده‌ای نخواهد داشت.

این متخصص اورولوژی خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه این بیماری وابسته به هورمون جنسی مردانه است، می‌توان به واسطه بکارگیری استراتژی‌های محدودکننده تولید این هورمون‌ها در بدن همچون استفاده از دارو یا برداشتن بیضه‌ها به عنوان عوامل اصلی تولید کننده اسپرم، باعث شد تا سلول‌های سرطان پروستات چروکیده شده و از بین بروند.

حمیدی مدنی درباره پیشگیری از ابتلا به این بیماری نیز گفت: در حوزه پیشگیری این بیماری موضوعی به نام غربالگری وجود دارد بدین معنا که بیماری را در مرحله بروز پیدا نکردن در جمعیتی که در معرض خطر بالای ابتلا به این بیماری هستند تشخیص دهیم که روشی بسیار مناسب است زیرا پیش از بروز علائم می‌توانیم با تشخیص این بیماری آن را مهار و محدود کنیم.

وی افزود: مهمترین ابزار غربالگری سرطان غده پروستات آزمایش خونی به نام PSA است که برای شناسایی سرطان پروستات به کار می‌رود. با این تست می‌توان افراد در معرض خطر را شناسایی کرد و سپس با نمونه برداری از پروستات از طریق مقعد بیماری را بطور دقیق تشخیص داد.

* غربالگری سرطان پروستات

این متخصص اورولوژی گفت: در غربالگری سرطان غده پروستات باید از تشخیص و درمان‌های بیش از حد خودداری شود و غربالگری بین افراد ۵۰ تا ۷۵ سال که امید به زندگی دارند یا بیماری در مراحل اول رشد باشد انجام شود تا فقط افرادی که تا آخر عمر بی علامت هستند بدون دلیل تحت عمل جراحی قرار نگیرند.

حمیدی مدنی افزود: باید توجه داشت ممکن است آزمایش‌‌ها نشان دهد که فردی سرطان غده پروستات دارد اما از نظر بالینی این سرطان هنوز علامت دار نشده است یعنی ممکن است این سرطان تا پایان عمر علامت دار نشود در این صورت عمل جراحی سنگین خارج کردن پروستات از بدن بر روی فردی که نیازی به این عمل نداشته است وی را تحت الشعاع مضرات این عمل مانند ناتوانی جنسی و یا بی اختیاری ادرار قرار دهد که باعث از بین بردن کیفیت زندگی فرد شود.

وی در رابطه با نحوه پیشگیری از بروز این بیماری گفت: یکی از راه‌های پیشگیری از بروز بیماری سرطان غده سرطان مصرف داروهای آنتی‌آندروژن برای از بین بردن هورمون جنسی مردانه در بدن است زیرا آندروژن هورمون جنسی مردانه عامل این سرطان است اما آنتی آندروژن باعث از بین‌رفتن آندروژن در بدن این فرد می‌شود که در سلامت استخوان‌ها،‌ روح و روان اثر بسیار مثبتی دارد و عوارضی را به وی تحمیل می‌کند که باعث کنار رفتن این گونه داروها شده است.

این متخصص اورولوژی درباره استفاده از استاتین ها یعنی گروهی از داروها برای کاهش کلسترول خون و پیشگیری از عوارض قلبی و عروقی نیز گفت: این داروها می‌توانند در محیط آزمایشگاهی باعث القای مرگ سلولی و توقف رشد سلولهای سرطان پروستات شوند و دیده شده است که در درمان دراز مدت با این داروها ریسک بروز بیماری و مرگ و میر ناشی از سرطان پروستات کاهش می‌یابد.

* بهترین راه پیشگیری از سرطان پروستات

حمیدی مدنی بهترین و کارآمدترین راه پیشگیری از ابتلا به سرطان غده پروستات را تغییر اسلوب زندگی و فاکتورهای تغذیه‌ای دانست؛ یعنی کسانی که در رژیم غذایی کمتر از گوشت قرمز پرچرب استفاده می‌کنند و بیشتر از میوه‌ها و سبزیجات به خصوص سبزی‌های صلیبی مثل کلم بروکلی یا چای سبز،‌گوجه پخته شده،‌ ویتامین D و ویتامین A استفاده کنند کمتر دچار سرطان غده پروستات می‌شوند.

وی ورزش و فعالیت فیزیکی مناسب را از دیگر راهکارهای پیشگیری از ابتلا به سرطان دانست و گفت: افراد باید علاوه بر رعایت رژیم غذایی مناسب بخشی از زمان خود را برای فعالیت های فیزیکی مناسب اختصاص دهند زیرا اینگونه فعالیت‌ها باعث کاهش بروز بیماری می‌شود.