امروزه بسیاری از افراد برای فروش کالاهای خود و یا تجارت و ارائه خدمات از ابزارهای تبلیغاتی استفاده می‌کنند.نصب بیلبورد، پخش تراکت، توزیع سی دی و نمونه کار و ... همگی جزء ابزارهایی است که در سطح جامعه برای فروش کالا و خدمات استفاده می شود.

اما امروزه مهمترین ابزار برای تبلیغات، رسانه ملی و صدا و سیماست. رادیو و به ویژه تلویزیون به دلیل اینکه مخاطب بسیار بالایی دارد بیشتر مورد توجه افرادی قرارگرفته که به دنبال تجارت و ارائه خدمات هستند.

اما در اینجا این سوال مطرح می‌شود که هزینه پخش هر آگهی چقدر است؟

انواع آگهی در قراردادهای سازمان صداوسیما شامل «گزارش آگهی» (رپورتاژ)، «حک آرم»، «دعوت به تماشا»، «زیرنویس»، «بین برنامه» و «بعد از برنامه» است که صداوسیما مقررات بسیار مفصلی هم درباره نوع نشان‌دادن آن‌ها دارد .

هر برنامه در رادیو و تلویزیون دارای یک «طبقه» است که هزینه تبلیغات نیز با توجه به همین طبقه در هر برنامه مشخص می‌شود. هزینه پیام‌های بازرگانی بر اساس قیمت پایه هر ثانیه در هر طبقه و ضریب ماه‌های سال، مشخص می‌شود. مثلا در شبکه اول سیما، در مهر ۹۲، برنامه ساعت هفت صبح دارای طبقه ۲۰ است و برنامه ترکیبی ساعت ۱۶:۴۵، دارای طبقه ۱۷ است.
 در انتهای هر سال، اداره کل بازرگانی صداوسیما قیمت پایه هر ثانیه آگهی در هر طبقه را برای سال بعد مشخص می‌کند. این قیمت پایه در هر ماه از سال، به جز فروردین، ‌درصدی نیز افزایش می‌یابد که بیشترین آن مربوط به ماه اسفند با ۶۰‌درصد افزایش قیمت پایه آگهی نسبت به فروردین‌ماه است.
 
هر ثانیه آگهی در تلویزیون ایران در طبقه یک، دو‌ هزار تومان و در طبقه ۳۵ که بالاترین طبقه آگهی‌هاست، یک‌ میلیون‌ و۸۰‌ هزار‌ تومان قیمت دارد. البته برای برخی از برنامه‌های بسیار پرمخاطب، به آخرین طبقه، ‌درصدی هم اضافه می‌شود.
این روزها، گران‌ترین آگهی به برنامه ورزشی «۹۰» تعلق دارد که هر ثانیه آن هشت‌ میلیون‌ و ۱۴۳‌هزار و ۲۰۰ ‌تومان قیمت دارد.

در هر دو نوع قرارداد یک و دو که در اداره کل بازرگانی وجود دارد، هزینه هر ثانیه رپورتاژ در یک برنامه بین ۶۰ تا ۷۰‌ درصد نرخ طبقه آن برنامه است. قیمت هر ثانیه حک آرم شرکت‌ها در یک برنامه ۵۰‌ درصد نرخ طبقه آن است. قیمت دعوت به تماشای برنامه‌ها بسته به قبل، بین یا بعد برنامه متفاوت است و بین ۸۰‌ درصد تا دو برابر نرخ طبقه برنامه‌هاست. نرخ هر ثانیه زیرنویس در یک برنامه به اندازه نرخ طبقه همان برنامه است. قیمت آگهی‌های بین برنامه، بین یک و نیم تا دو برابر نرخ طبقه همان برنامه است.
 
البته در اینجا موضوع دیگری نیز قابل توجه است و آن هم پخش برخی تبلیغات مضر است.
هرچند که اصل‏ یکصد و هفتاد و پنجم‏ قانون اساسی می گوید که‌در رسانه‏ های‏ گروهی‏( رادیو و تلویزیون‏ ) آزادی‏ انتشارات‏ و تبلیغات‏ طبق‏ موازین‌ اسلامی‏ باید تأمین‏ شود، اما قرارهم نیست  تبلیغاتی که برای جامعه مضر است پخش شود.
سال‌هاست که صداوسیما با انتقاد مشابهی درباره مضر بودن برخی کالاهایی که تبلیغ می‌کند مواجه است. تبلیغاتی که اگر این سازمان بخواهد از آن چشم بپوشد باید فقط در بخش سیما از روزی 1 میلیارد تومان خداحافظی کند. از دیدگاه تبلیغات، کودکان طعمه‌هایی عالی به شمار می روند. آنها زیاد تلویزیون نگاه می‌کنند، پول توجیبی زیادی خرج می‌کنند، با مادر‌هایشان به خرید می‌روند و برای خرید آخرین تولید خوراکی و یا دیگر اقلامی که دوست دارند، آنها را تحت فشار می گذارند. در اروپا به تدریج قوانین منع تبلیغات برای کودکان فراگیر می‌شود. مخالفان ادعا می‌کنند که کودکان هنوز تجربه لازم برای تمیز تبلیغات از برنامه‌سازی واقعی را ندارند.

«لارم مارن»، مشاور عالی وزارت فرهنگ و سوئد می‌گوید: «کودکان توان درک موضوع تبلیغات را ندارند و تبلیغات‌چی‌ها نیز از کودکی و ناپختگی آنها سوءاستفاده می‌کنند».

آمارها می‌گوید ۷۰ درصد کودکان از تبلیغات در نحوه رفتار خوب تاثیر می گیرند. ۶۰ درصد والدین از تمایل کودک به خرید اجناس تبلیغ شده سخن گفته اند. ماده ۱۲ بند ۱۰ نیز تصریح کرده که تبلیغ کالای بازرگانی و خدمات تجارتی در کودکستان ها، دبستا ن های و دبیرستان ها ممنوع است. 

به طور کلی می‌توان گفت که این سازمان درآمد خوبی از تبلیغات درتلویزیون دارد اما این مسئله نباید فراموش شود که سلامت فکری و جسمی کودکان نسبت به سود حاصل از تبلیغات ارجحیت پیدا کند و اینکه این هزینه ها در کجا و صرف انجام چه اموری می‌شود؟!


منبع: دانا